عنوان مقاله :
انكار علم ديني در محك نقد
پديد آورندگان :
ترخان، قاسم پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي - گروه كلام
كليدواژه :
علم ديني , علوم انساني , مقام داوري , مباني دين شناختي , مباني علم شناختي , معناشناختي
چكيده فارسي :
علم ديني از موضوعات چالش برانگيزي است كه موافقان و مخالفاني را به سوي خود جلب كرده است. انگار علم ديني بر مباني بسياري مانند مباني معناشناختي، علم شناختي (مطلق علم، علوم تجربي و علوم انساني) و دين شناختي بسياري استوار است كه نوشتار حاضر به نقد و بررسي برخي از آنها مي پردازد. از حيث معناشناختي، برخي از معاني علم ديني، پذيرفته شده و برخي ديگر انكار شده است، اما نه آن، دستاورد چنداني دارد و نه اين از پشتوانه منطقي برخوردار است. انحصار روش شناختي، تفكيك مقام گردآوري و مقام داوري و عدم سرايت پيش فرض هاي ديني به مقام داوري از مهم ترين مباني علم شناختي اند كه نقد خواهند شد. حداقلي بودن قلمرو دين، از مباني دين شناختي است كه به نداشتن ظرفيت و توان دين در استخراج گزاره هاي علمي از منابع ديني حكم مي كند. با نقد اين مبنا و تبيين ديدگاه حداكثري، بهره مندي حوزه هاي گوناگون علوم و معارف بشري از منابع
ديني ممكن شمرده مي شود.