بازنمايي جنسيت در برنامه‌هاي تلويزيوني، مقايسۀ مجموعۀ نوروزي كلاه‌قرمزي و انيميشن شش ابرقهرمان

Representation of gender in television programs A comparative study on “Colah Ghermezi” New Year Series & “Big hero 6” Animation

در مطالعات رسانه ­اي و فرهنگي، بررسي نحوه بازنمايي نقش­ هاي اجتماعي، قوميت، خرده ­فرهنگ ­ها و به ويژه بازنمايي مردان و زنان، از اهميت خاصي برخوردار است.يكي از كاركردهاي آموزشي رسانه براي كودكان بازنمايي نقش ­ها و كليشه ­هاي جنسيتي است. هدف اين مقاله مقايسۀ برنامه‌هاي «كودك‌مخاطب» از منظر جنسيت با تأكيد بر دو نوع ايراني و خارجي يعني مجموعه‌هاي نوروزي كلاه‌قرمزي و انيميشن‌هاي ديزني است. مقالۀ حاضر ضمن بررسي بازنمايي جنسيت در مجموعۀ كلاه‌قرمزي 94 و انيميشن شش ابرقهرمان، نشان مي‌دهد چه مفاهيم و ارزش‌هايي در اين دو برنامه به مخاطب ارائه مي‌شود. اين مقاله در قالب نظريات برساخت‌گرايانۀ بازنمايي استوارت هال با تكيه بر مفهوم كليشه­هاي جنسيتي به تحليل كيفي متون رسانه­اي با رويكرد نشانه‌شناسي مي‌پردازد. به اين منظور، از ميان مجموعه‌هاي نوروزي كلاه‌قرمزي و انيميشن‌هاي ديزني، جديدترين آن‌ها، يعني كلاه‌قرمزي 94 و انيميشن شش ابرقهرمان، به صورت هدفمند انتخاب شدند. يافته‌ها نشان مي‌دهد، در هر دو برنامه، زنان كمتر از حد معمول بازنمايي شده‌اند. اين بازنمايي اندك نيز در كلاه‌قرمزي 94 بر‌اساس كليشه‌هاي سنتي و در انيميشن شش ابرقهرمان با ساختارشكني كليشه‌هاي جنسيتي همراه است. همچنين، در هر دو برنامه، ارزش‌ها و مفاهيم مثبت بيشتر منتقل شده كه انيميشن شش ابرقهرمان نسبت به مجموعۀ كلاه‌قرمزي سهم بيشتري دارد.

In cultural and media studies, investigating how social roles, ethnicity, sub-cultures and specially men and women are represented, holds great significance. One of the educational functions of the media with respect to children is role representation and gender stereotypes. This article aims to compare Iranian and foreign child-audience TV programs considering “gender” focusing on “Kolah Ghermezi” New Year Puppet Series and Disney Animations. Examining how gender is represented in “Kolah Ghermezi Puppet Series (Version 2015) and “Big Hero 6” animation, this research also shows what kind of concepts and values are presented to the audience. Accordingly, applying social constructionism theories of representation elaborated by Stuart Hall and based on gender stereotype concept, the author qualitatively analyzes media texts through semiotic approach. In doing so, the latest version of “Kolah Ghermezi” New Year puppet series- version 2015- and “Big Hero 6” animation were purposefully selected. The results are indicative of the fact that women are less represented in both programs. In the former, the mentioned representation occurs through traditional stereotypes, and in the latter, the same goes along with deconstruction of gender stereotypes. Moreover, in both programs “positive” concepts and values are more represented than negative ones. However, “Big hero 6” holds a greater role in this regard.