كاربست مفهوم «فانتزي عشق» لاكان در تبيين طلاق به‌ منزلۀ مسئله‌اي اجتماعي

Applying the concept of "fantasy love" of Lacan for explanation of divorce as a social problem

در قرن اخير، با رشد و توسعۀ جوامع، افزايش سرسام‌آور انواع آسيب‌هاي اجتماعي در جوامع مختلف رخ داده است. از مواردي كه به‌منزلۀ آسيب تلقي مي‌شود، طلاق در جامعۀ ايران است. امروزه، سوژه‌هاي انساني، فانتزي‌هايي را براي خود مي‌سازند تا موقعيت خيالي خود را در ساختار اجتماعي نشان دهند. هدف مقالۀ حاضر آن است كه با استفاده از مفهوم عشق و فانتزي لاكان، يك مسئلۀ اجتماعي (طلاق) را تبيين كند. بدين منظور، چارچوب مفهومي‌اي ملهم از نظريۀ ژاك لاكان دربارۀ فانتزي و جنس عشق و طلاق در مباحث لاكان منظومة روشي اين مقاله را تشكيل مي‌دهند. وجه ناخودآگاه وقوع طلاق با استفاده از مفهوم فانتزي لاكان، بين 9 زن طلاق‌گرفته تحليل شده و داده‌ها از طريق مصاحبۀ عميق گردآوري شده است. يافته‌هاي مقاله نشان مي‌دهد مخاطب بر‌حسب سناريوي فانتزي‌گونه و با ميلي برساخته‌شده، در‌صدد يافتن آن مصداق فانتزي در جامعه برميآيد، اما هنگام دسترسي، سوژه با تجربۀ ناخوشايند واقعيت روبه‌رو شده و مصداق عيني فانتزي را فردي معمولي مي يابد كه هيچ وجه مشتركي با تصوير خيالي از آن ندارد.

In the last century, with the growth and development of societies, the massive increase in the types of social injuries occurred in different societies. Divorce is as a injury in Iranian society. Today, human subjects make fantasy for themselves to show their imaginary position in the social structure. The purpose of this paper is to use the concept of love and fantasy of Lacan in order to explain the social problem of divorce. The conceptual framework of the current study is inspired by the theories of Jacques Lacan and sex fantasy about love and divorce in Lacan's discussions. The unconscious aspect of divorce occurrence was analyzed for 9 divorced women with using fantasy of Lacan. The data were collected through in-depth interviews. The research findings show that the subject, based on a fantasy scenario and a constructed desire tries to find the fantasy in the society. But when accessing, the subject faces to unpleasant experiences of reality, and she/he gets objective speculative of fantasy as a ordinary person who has nothing share with his/her imaginary picture.