بررسي ميزان آلودگي شيرهاي خام به آفلاتوكسينM1 در شهرستان خوي

Aflatoxin M1 contamination of raw milk in Khoy city

آفلاتوكسين‌ها متابوليت‌هاي سمي قارچ‌ها هستند كه توسط گونه‌هاي مختلف آسپرژيلوس توليد مي‌شوند. اين سموم در ايجاد بيماري‌هايي از قبيل سرطان كبد، هپاتيت مزمن و سيروز نقش بسيار مهمي دارند. هدف از اين مطالعه تعيين ميزان آفلاتوكسين M1 در شير خام جمع‌آوري شده و بررسي وجود قارچ‌هاي مولد آن در خوراك دام شهرستان خوي مي‌باشد. در يك مطالعه توصيفي- تحليلي از شيرهاي خام جمع‌آوري شده مناطق مختلف شهرستان خوي به طور تصادفي چند نمونه در فاصله زماني نيمه دوم فصل تابستان تا نيمه اول فصل زمستان انتخاب گرديد. بعد از سانتريفوژ كردن نمونه‌ها بخش فوقاني شير سانتريفوژ شده كه شامل چربي‌هاي شير بود خارج و كنار گذاشته شد و بخش پائيني شير سانتريفوژ شده كه فاقد چربي بود، با روش الايزا و با كيت مخصوص ساخت شركت R-biopharm، آناليز و مقدار آفلاتوكسين آن‌ها تعيين شد. نتايج اين تحقيق نشان داد از 133 نمونه شير خام كه در نيمه دوم فصل تابستان (ماه‌هاي مرداد و شهريور) و نيمه اول فصل زمستان (ماه‌هاي مهر، آبان و آذر) در سال 1394 نمونه‌برداري شده و به روش الايزا مورد آزمايش قرار گرفته اند، 51/06 درصد نمونه‌ها در نيمه دوم فصل تابستان با محدوده صفر تا 8/0 ميكروگرم بر ليتر آلوده به آفلاتوكسين M1 بودند و در 45/51 درصد از نمونه‌هاي آلوده ميزان ميانگين آفلاتوكسين بيش از استاندارد اروپا (0/05 ميكروگرم بر ليتر) بود. همچنين 52/32 درصد نمونه‌ها در نيمه اول فصل زمستان با محدوده 0/5 تا 8/0 ميكروگرم بر ليتر به آفلاتوكسين M1 آلوده بوده و در 60/47 درصد از نمونه‌هاي آلوده ميزان ميانگين آفلاتوكسين بيش از استاندارد اروپا (0/05 ميكروگرم بر ليتر) بود. گونه‌هاي (R. stolonifer) Rhizopus stoloniferوAspergillus flavus (A. flavus) و A. clavatus) Aspergillus clavatus) به طور مشترك در همه گاوداريهاي مورد مطالعه بر روي خوراكهاي دام يافت شد. حضور آفلاتوكسين در لبنيات يك مشكل بسيار جدي و مهم براي سلامت عمومي است، مخصوصاً نوزادان و كودكان كه بيشترين مصرف‌كننده اين محصولات بشمار مي‌روند. براي كاهش ميزان آفلاتوكسين در شير، كنترل تغذيه دام‌هاي شيرده كه به نوعي از شير آن‌ها استفاده مي‌شود از لحاظ آلودگي به آفلاتوكسين M1 بايد مورد توجه قرار گيرد.

Aflatoxins are toxic mold metabolites produced by different Aspergillus species. These toxins have an important role in the pathogenesis of liver diseases such as cancer, chronic hepatitis and cirrhosis. The aim of this study was to determine the level of aflatoxin M1 in raw milk and the presence of the fungus in animal feed collected in Khoy city. In a cross-sectional study, random samples were selected from the collected raw milk in different parts of Khoy city in a time interval between the second half of the summer and the first half of the winter. After centrifugation of samples, upper part of centrifuged milk containing milk fat was removed and the lower portion of fat-free milk was used to analyze the aflatoxin level by ELISA kit manufactured by R-biopharm Company. Results showed that 51.06% of samples collected in the second half of summer (July and August) and 52.32% of samples collected in the first half of winter (October, November and December) in 1394, were contaminated with aflatoxins with a range of 0-8 μg/L and an average of 0.5-8 μg/L, respectively. The average of the aflatoxin contamination was over Europe standard (0.05μg/L) in 60.47% of samples. R. stolonifer, A. flavus and A. clavatus species were found in all studied cattle feeds. The presence of aflatoxin in dairy products is a very serious and important problem to public health, especially to infants and children who are considered as the largest consumers of these products. To reduce the amount of aflatoxin in milk, dairy animal feeds must be controlled in terms of contamination with M1 aflatoxin.