اثرات 1-25 دي هيدروكسي كوله كلسيفرول (كلسيتريول) و عصاره هيدروالكلي ريشه گياه دارويي بوزيدان (Withania somnifera) بر پاسخ ايمني و ريخت شناسي روده جوجه هاي گوشتي

اين آزمايش به منظور بررسي اثرات 1-25 دي هيدروكسي كوله كلسيفرول [1، 25 (OH)2 D3] (كلسيتريول) و عصاره هيدرو الكلي ريشه گياه دارويي بوزيدان (Withania somnifera) بر پاسخ ايمني و ريخت شناسي روده كوچك جوجه هاي گوشتي انجام شد. تيمارها در قالب فاكتوريل (2×3×2) شامل جيره كنترل مثبت با سطح كافي كلسيم و كنترل منفي (كاهش 30 درصدي سطح كلسيم)، 3 سطح عصاره بوزيدان (صفر، 75 و150 ميلي گرم در كيلوگرم جيره) و 2 سطح 1-25 دي هيدروكسي كوله كلسيفرول (صفر و 0/5 ميكروگرم در كيلوگرم جيره) بود. تعداد600 قطعه جوجه گوشتي يك روزه راس 308 به صورت تصادفي در 60 عدد پن و 10 پرنده در هر كدام توزيع گرديد. هر تيمار داراي 5 تكرار (50 پرنده در هر تيمار) بود. جيره هاي آزمايشي به طور نا محدود در اختيار جوجه ها از 1 تا 42 روزگي قرار گرفت. براي بررسي ايمني هومورال از تست SRBC استفاده گرديد. لذا دو تزريق در روزهاي 25 و 32 دوره آزمايش براي تعيين پاسخ آنتي بادي اوليه و ثانويه انجام شد. در 21 و 42 روزگي يك پرنده از هر تكرار كشتار و وزن اندام هاي لنفاوي اندازه گيري و 5/1 سانتي متر از بافت ژژونوم به منظور تعيين خصوصيات ريخت شناسي جدا گرديد. آزمايشات پاسخ ايمني هومورال نشان داد كه كاهش 30 درصدي سطح كلسيم جيره باعث كاهش تيتر آنتي بادي كل مي گردد. عصاره هيدروالكلي ريشه بوزيدان در سطح 150 ميليگرم فقط باعث افزايش تيتر ايمونوگلوبولين G در تست اوليه گرديد. هيچ گونه اثرات اصلي از تيمارهاي آزمايشي بر وزن اندام هاي لنفاوي مشاهده نگرديد. اطلاعات ريخت شناسي روده نشان داد كه مكمل سازي كلسيتريول در جيره باعث كاهش طول پرز در 21 روزگي و كاهش عرض آن در 42 روزگي مي گردد. كاهش 30 درصدي سطح كلسيم جيره منجر به كاهش عمق كريپت در مقايسه با گروه كنترل مثبت گرديد. اين آزمايشات نشان داد كه كاهش سطح كلسيم جيره باعث كاهش پاسخ ايمني هومورال مي گردد. مكمل سازي عصاره بوزيدان در جيره هاي آزمايشي تاثيري بر خصوصيات پرز نداشت.