آسيب شناسي مسئله تعدد زوجات در حقوق و رويه قضايي ايران

Pathology of the Problem of Polygamy in Iranian Law and Procedure

پديده چند همسري از مباحثي است كه در قرن اخير بسيار مورد توجه انديشمندان اجتماعي قرار گرفته است. نكته درخور تامل در اين تبيين ها، اتخاذ سرسختانه موضع دفاع يا مخالفت با چند همسري است. از نظر برخي افراد، چند همسري در زمان هاي گذشته رسم بوده است و اينك در بيشتر جوامع مرسوم نيست. از نظر گروه ديگر، تنها اصل تجويز آن در متون ديني، بر جواز انجام آن كفايت مي كند. با توجه به اين مسئله، كه چند همسري تحت عنوان «تعدد زوجات» تابع وجود شرايطي خاص (برگرفته از شرع و قانون) براي امكان تحقق است، حمايت از حقوق زنان، سلامت جامعه و پيامدهاي مستقيم و غيرمستقيم چند همسري بر خانواده، به منزله اساسي ترين نهاد اجتماعي، اهميت توجه قانون گذار به اين مقوله را دو چندان مي كند. در مقاله حاضر، به روش كتابخانه اي، با رويكرد تحليلي ـ توصيفي و استنتاجي، پس از بررسي تعدد زوجات در اسلام و پرداختن به اين مسئله كه اصل بر «تك همسري» است، به بررسي قوانين مرتبط با آن در قانون مدني و قانون حمايت از خانواده پرداخته و پس از تحليل نموداري 20 پرونده مرتبط با تعدد زوجات، درنهايت در جهت حمايت از تحكيم بنيان خانواده و در دفاع از حقوق زنان و اطفال در خانواده هايي كه با اين معضل روبه رو مي شوند پيشنهادهاي قانوني ارائه شده است. مبتني بر اين امر كه علل مشروع و موجه تقاضاي ازدواج مجدد در قانون نام برده شود و دادخواست ازدواج مجدد منوط به وجود يكي از اين علل به دادگاه به طرفيت زوجه ارائه شود و همچنين نهاد مشاوره تخصصي در دادخواست هايي كه به سبب نشوز و عدم تمكين است در متن قانون پيش بيني شود.

Given the fact that polygamy "polygamy" is subject to the existence of certain conditions (derived from sharia and law)، it is possible for realization; the protection of women's rights، community health، and indirect and indirect consequences of polygamy on the family as the most fundamental The social institution dictates the importance of the legislator's attention to this category. In the present article، by using the library method، with an analytical-descriptive and inferential approach، after examining polygamy in Islam and addressing the issue of the principle of "unilateralism"، it examines its related laws in civil law and law Support for the family، and after analyzing the charting of 20 cases related to polygamy، the legal proposals are finally proposed to support the consolidation of the family foundation and to protect the rights of women and children in families facing this problem. Is based on the fact that the legitimate and justifiable reasons for applying for a new marriage are named in the law and the petition for the resignation is subject to the existence of one of these The reasons for the trial are given to the wife of the party and also the specialized counseling body in the petitions which are due to non-compliance are in the text of the law.