تحليل روند تعداد روزهاي همراه با گرد و غبار در ايران

Trend analysis of number of dusty days in Iran

یكی از شیوه‌های مناسب برای بررسی روند بیابان‌زایی و فرسایش بادی در مناطق خشك و فراخشك بررسی روند غبارناكی هوا به كمك شاخص تعداد روزهای طوفان گردوخاك (DDI) است. در این مطالعه داده‌های 41 ایستگاه سینوپتیك كه دارای دوره آماری كامل و طولانی‌تر هستند برای تجزیه‌ و تحلیل سالانه حداكثر روزهای گردوغباردر یك دوره آماری مشترك (2005 - 1965) استفاده شد. روش­های آماری ناپارامتری من-كندال و ضریب همبستگی ρ اسپیرمن وخود همبستگی، برای تعیین كمیت معنی‌داری روند، مقدار روند و تغییر روند به كار گرفته شد. آزمون‌های آماری من-كندال و ضریب اسپیرمن نتایج مشابهی را نسبت به روش خود همبستگی نشان دادند. نتایج آزمون­های آماری نشان داد كه همه ایستگاه‌های مورد مطالعه دارای روند هستند، ولی از میان آن­ها فقط 26 مورد در آزمون من-كندال روند معنی‌دار داشتند (10 ایستگاه روند افزایشی و 16 ایستگاه روند كاهشی)، 27 ایستگاه در آزمون ضریب اسپیرمن معنی‌دار بودند (10 ایستگاه روند افزایشی و 17 ایستگاه روند كاهشی) و در آزمون خودهمبستگی 33 ایستگاه از 41 ایستگاه دارای روند معنی‌دار مثبت و منفی بودند. بیشترین شیب كاهشی روند در ایستگاه آبادان (92/1-) و كمترین شیب مربوط به ایستگاه تبریز و ارومیه (1/0-) بود. بیشترین شیب افزایشی نیزمربوط به ایستگاه ایرانشهر با 97/1 و كمترین در ایستگاه گرگان با 08/0 شناسایی شد. 

In this study, annual changes in number of dusty days in Iran over the period of 1965–2005 (41 years) wre investigated. Mann-kendall test, spearmanʹs-Rho test and Autocorrelation test were applied to quantify the trend. Mann-kendall and spearmanʹs test showed similarity in the results, in compared with Autocorrelation test. This study reveals that the all studied stations showed a trend, but among them, only 26 trends were significant statistically, at Mann-Kendall test (16 stations had decreased and 10 stations had increased trend). Spearman’s Rho was significant for trends at 27 stations (17 stations with a decrease and 10 stations with an increase in trend). The autocorrelation test results shows, 33 stations had significant positive or negative trends. The most decreasing and lowest slope was in Abadan and Tabriz stations with values -1.92 and -0.1, respectively. The most increasing and lowest slope was in Iran shahr and Gorgan stations with values 1.97 and 0.8 respectively.