پاسخ الكتروفيزيولوژيكي حشرات كامل مينوز گوجه فرنگي Tuta absoluta (Lep.: Gelechiidae) به برخي تركيب هاي دوركنندۀ گياهي

Electrophysiological response of tomato leaf miner adults, Tuta absoluta (Lep.: Gelechiidae) to some botanical repellent compounds

مينوز گوجه فرنگي Tuta absoluta Myrick از مهم ترين آفت هاي گياه گوجه فرنگي Solanum lycopersicum در ايران و جهان به شمار مي آيد كه به دليل قابليت توليدمثل بالا و طول نسل كوتاه آسيب اقتصادي بالايي وارد مي سازد. امروزه كنترل رفتاري آفات بر پايه مواد شيميايي رابط (سميوكميكال ها) جايگاه ويژه اي را به خود اختصاص داده است. در اين بررسي با تكيه بر غربال و شناسايي گروهي از تركيب ها، قابليت پانزده تركيب از تركيب هاي دوركننده شناخته شده گياهي در تحريك گيرنده هاي شاخكي حشرات باكره و جفت شده هر دو جنس، به كمك دستگاه الكتروآنتنوگرام (EAG) ارزيابي شد. در اين آزمون بيشترين غلظت ممكنه ( µg/µl100( از هر تركيب روي شاخك سمت راست نرها و ماده هاي باكره و جفت شده 2-4 روزه و در ده تكرار بررسي شد. نتايج به دست آمده از پاسخ الكتروفيزيولوژيكي نشان داد، همه تركيب هاي مورد آزمايش توانايي اتصال به گيرنده هاي شاخكي حشرات كامل مينوز گوجه فرنگي را دارند. اما سه تركيب (-)-Carvone، Salicylic acid و Methyl jasmonate بيشترين ميزان پاسخ پس از منظور داشتن ميزان تاثير شاهد (هگزان) را نشان دادند. ازآنجاكه تركيب هاي مورد آزمايش بالاترين تاثير را بر ماده جفت شده دارند، لذا مي توانند به عنوان نامزدي مناسب در جهت مهار رفتاري حشرات ماده اين آفت همچون تركيب هاي فرموني در حشرات نر در راهبرد هاي مهاري و مديريت تلفيقي آفات (Integrated Pest Management; IPM) مطرح باشند.

The tomato leafminer moth, Tuta absoluta, Myrick. (Lep.: Gelechiidae) is an important pest of cultivated tomato, Solanum lycopersicum in Iran and other countries throughout the world. This pest damages on tomato and other crops economically due to high fecundity and short generation period. Nowadays, semiochemicallybased management strategies are developing. We aimed to screen and characterize new deterrent compounds to T.absoluta. therefor, the stimulating potential of 15 botanical repellent compounds was assayed on antennal receptors of virgin and mated of both sexes using Electroantennogarame (EAG). In this test, each compound was tested in highest concentration level, 100 μg/μl, on the right antennae of both sexes, 2-4 days old in two reproductive statues, mated and virgin, with 10 replications. Electrophysiological responses showed that all of tested compounds could bind to antennal receptors of tomato leaf miner mothds. (-)-Carvone, Salicylic acid, and Methyl jasmonate were the three compounds that elicited maximum responses on mated females. As a result, these compounds can be introduced as suitable candidates for the behavioral control of T. absoluta females as well sex pheromone on males in control strategies and IPM.