تاثير باكتري آزوسپيريلوم بر ويژگي هاي مرفولوژيك و فيزيولوژيك گياه دارويي ريحان(Ocimum basilicum) در شرايط تنش شوري

Effect of Azospirillium on the morphological and physiological traits of basil (Ocimum basilicum) under salt stress

سابقه و هدف: تنش شوري يكي از عمده عوامل محدود كننده توليد محصولات زراعي مي‌باشد. از طرفي كاهش ميزان بارندگي و افزايش بي رويه گرما در چند سال گذشته سبب ايجاد تبخير و تعرق بيشتر و تشديد اثر شوري در كاهش عملكرد گرديده است. مواد و روش ها: در اين آزمايش اثر باكتري آزسپريليوم بر خصوصيت هاي مرفولوژيكي و فيزيولوژيكي گياه دارويي ريحان در شرايط تنش شوري در قالب طرح فاكتوريل با طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي 3 تكرار و 4 سطح شوري 2،4،6 و 0 (دسي زيمنس بر متر) و 2 سطح باكتري حضور و عدم حضور انجام شد. يافته ها: نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه با افزايش سطوح تنش، بيش تر صفات تحت تاثير قرار مي‌گيرند. به طوري كه اين گياه در سطوح پايين‌تر كم تر ولي در سطوح 4 دسي زيمنس بر متر شوري و سطح 6 دسي زيمنس بر متر به شدت كاهش عملكرد نشان داد. بحث: اين مطالعه نشان داد افزايش سطوح تنش باعث كاهش ارتفاع وزن خشك ريشه، طول ريشه و وزن زيست توده و نيز سبب كاهش تعداد برگ و شاخه فرعي و كلروفيل a، b و ab شد. هم چنين تنش شوري با افزايش سطوح شوري، ميزان نيتروژن و پروتيين و پرولين را افزايش داد. نتيجه گيري: نتايج به دست آمده نشان مي‌دهند كه باكتري آزوسپيريلوم بر اكثر خصوصيت هاي فيزيولوژيك و مرفولوژيك گياه در شرايط تنش اثر مثبت داشته و توانسته است با ايجاد شرايط مناسب‌تر رشد تا حدودي اثر سو تنش را كنترل نمايد اثر متقابل باكتري و تنش شوري نيز بر اكثر صفات معني دار بود.

Aim and Background: Salinity is one of the main factors limiting the production of crops. On other hand, reducing rainfall and increasing excessive heat in the past few years has led to more evapotranspiration and increased salinity effects in reducing yields. Increasing the consumption and economic value of medicinal plants, including Basil, is essential for research on the limiting factors in planting these plants in the country. Due to the contamination caused by chemical fertilizers and the high energy consumption for their production, bio-fertilizers can be a good alternative to chemical fertilizers. The present study deals with the effect of Azospirillium bacteria on physiological and morphological characteristics of Basilʹs medicinal plant under salinity stress Material and methods: This experiment was conducted in May 2011 in Greenhouse of College of Agriculture in the University of Ilam. The experiment was factorial based on randomized complete block design with 3 replications and 4 salinity levels of 2,4,6 and 0 (ds / m) and 2 levels of presence and absence of bacteria Results: The results of this study showed that with increasing levels of stress, most of the traits are affected. The plant was lower at lower levels, but at 4 dS / m and 6 dS / m levels, the yield was significantly reduced. Increasing levels of stress reduced the height of root dry weight, root length and biomass weight, and also it reduced the number of leaves, sub branch and chlorophyll a, b and ab. Also, salt stress increased levels of nitrogen, protein and proline by increasing salinity levels.