اثر تنش خشكي بر ويژگي‌هاي مورفوفيزيولوژيكي و بيوشيميايي سه گونه چمن گرمسيري رايج در خشك منظر

Investigation on Morpho-physiological and Biochemical Characteristics of Three Common Turfgrasses in Xeriscaping

امروزه به دلیل حفاظت از آب به­عنوان منبعی مهم از یك‌سو و نقش غیرقابل جایگزین فضای سبز از سوی دیگر ما را به سمت پذیرش رویكردی به نام خشك­منظر سوق می­دهد. كاشت گیاه مناسب، مسئله­ای كلیدی در خشك­منظر به‌حساب می­آید و عدم درك درست از گزینش گونه­های گیاهی، خود می­تواند عامل شكست در اهداف صرفه‌جویی آب باشد. به‌هرحال برای دستیابی به چمن سالم و زیبا باید از گونه‌های مناسب برای هر منطقه استفاده شود، تا جلوه سبز آن پایدار بماند. در این پژوهش گونه­های پاسپالوم (Paspalum notatum Flugge.) و زوی­شیا (Zoysia tenuifolia L.) با گونه برموداگراس (Cynodon dactylon L.) كه یك چمن رایج در اهواز است، در شرایط تنش خشكی 50% ظرفیت مزرعه، در دو زمان مقایسه شدند و در پایان بهترین گونه برای این منطقه معرفی شد. آزمایش به‌صورت فاكتوریل در قالب طرح پایه بلوك­های كامل تصادفی انجام شد. فاكتور اول زمان اندازه­گیری و فاكتور دوم نوع گونه بود و برای هر تیمار چهار تكرار (بلوك) درنظر گرفته شد. موارد اندازه‌گیری شده شامل: وزن‌تر و خشك روشاخساره، وزن‌تر و خشك‌ریشه، وزن‌تر و خشك ته­شاخساره، وزن‌تر و خشك كل، میانگین عمق ریشه دهی، میزان كلروفیل a، b و كل، میزان قندهای پنتوز، هگزوز و كل، میزان عناصر كلسیم، پتاسیم و سدیم در دو زمان پس از تابستان و پس از زمستان بود. نتایج پژوهش نشان داد كه گونه پاسپالوم نسبت به دو گونه دیگر برتری داشت. این گونه با كاهش رشد شاخساره، كه ازنظر مدیریت فضای سبز ویژگی مثبتی می­باشد و همچنین افزایش رشد ریشه، مقاومت بیشتری به تنش خشكی از خود نشان داد و درنتیجه می­تواند كارآیی فتوسنتزی بالاتری داشته باشد. از مكانیسم­های دیگر این گونه افزایش میزان پتاسیم و كلسیم بود، كه این دو یون نقش اساسی در تنظیم اسمزی و تحمل به تنش دارند. به‌طوركلی این گونه با داشتن مكانسیم­های مختلف، سبب حفظ رشد و ثبات كلروفیل در تنش خشكی موجود در فضای سبز شهر اهواز گردید.

Lawns have become a central part of urban and suburban landscapes in Iran and are expanding along with urbanization. Turfgrass provides many environmental benefits, including reducing soil erosion, water runoff and leaching, contributing to carbon sequestration, moderating temperature, reducing noise, glare, and visual pollution. By selecting the appropriate plants and efficient irrigation systems, a balance can be achieved to fit aesthetic needs as well as reduce resource use. Benefits of xeriscaping include cost savings through lower water bills and a reduction in the labor needed to maintain your landscape. In this investigation zoysiagrass (Zoysia tenuifolia L.) and paspalum (Paspalum notatum Flugge.) were compared with bermudagrass (Cynodon dactylon L.), the common turfgrass in Ahwaz. The experiment was conducted as factorial in a random complete block design with the time of assessment as the main factor and turfgrass type as the sub-factor. Each treatment had four replicates. Turfgrasses were compared by measuring rooting depth, verdure wet and dry weight, root wet and dry weight, clipping wet and dry weight, chlorophyll content, solute carbohydrates, sodium content, potassium content and calcium content. Paspalum was the best species turfgrass for xeriscape under climatic conditions of Ahwaz city. The species tolerated more drought stress through enhancement root growth and reduction of its shoot growth, a positive point for landscape managment. So, it had more photosynthesis efficiency. Another mechanism of drought tolerance in this species was increasing K+ and Ca2+ concentrations, which are of essential role in osmotic adjustment. In general, paspalum by having different mechanisms can keep up growth and photosynthesis in drought condition at ahwaz landscape.