تعامل عوامل نوايي در برجسته سازي هجاها در واژه هاي فارسي

The Interaction of Prosodic Factors in Lending Prominence to Syllables in Persian Poly-syllabic Words

در مقاله حاضر، اثر سه عامل تكيه واژگاني، تكيه زيروبمي و جايگاه نوايي هجا را بر برجسته سازي هجاها در واژه هاي چندهجايي فارسي بررسي كرديم. نتايج اندازه گيريِ فركانس پايه نشان داد كه هجاي پاياني واژه به‌عنوان هجاي تكيه بر، محل دريافت تكيه زيروبمي است و هجاهاي ديگر تغييرات زيروبمي موثر براي برجسته سازي هجاها ندارند. نتايج مربوط به شدت انرژي نشان داد كه شدت انرژي مانند فركانس پايه هم‌بسته آكوستيكي تكيه زيروبمي است و تكيه يا جايگاه هجا تاثيري بر الگوي تغييرات شدت انرژي هجاها ندارد. نتايج در ديرش نشان داد كه ديرش هجاهاي بدون تكيه آغازي نسبت به هجاهاي تكيه بر پاياني بيشتر است. همچنين، ديرش هجاهاي تكيه بر پاياني نسبت به هجاهاي بدون تكيه مياني بيشتر است. به علاوه اختلاف ديرش اين هجاها با يكديگر، برخلاف دو پارامتر فركانس پايه و شدت انرژي، در بافت آهنگي و غيرآهنگي نيز مشاهده مي شود. نتايج اين تحقيق نشان داد كه ديرش در زبان فارسي، برخلاف فركانس پايه و شدت انرژي، هم‌زمان هم‌بسته آكوستيكي دو عامل نوايي تكيه واژگاني و جايگاه هجاست كه با تعامل با يكديگر ميزان برجستگي هجاها را در واژه هاي چندهجايي فارسي مشخص مي‌كنند.