بررسي ادراكات، عوامل قادركننده و پرورشدهنده‌ي مرتبط با رفتارهاي خودمراقبتي در نوجوانان مبتلا به ديابت نوع يك

Perceptions, Enablers and Nurturers Related to Self-care Behaviors in Adolescent with Type 1 Diabetes

مقدمه: دوره‌ي نوجواني سخت ترين مرحله براي كنترل و مديريت ديابت نوع يك است. مطالعه‌ي حاضر به منظور تعيين ادراكات، عوامل قادركننده و پرورش‌دهندگان مرتبط با رفتارهاي خودمراقبتي در نوجوانان مبتلا به ديابت نوع يك انجام شد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر مطالعه‌اي توصيفي از نوع مقطعي است كه در سال 1395، به صورت تصادفي، 120 نوجوان 14 الي 19 ساله‌ي مبتلا به ديابت نوع يك شهر تهران انتخاب و مطالعه بر روي آن‌ها انجام شد. ابزار جمع‌آوري اطلاعات پرسش‌نامه‌ي محقق ساخته مبتني بر مدل PEN-3 بود كه از نتايج حاصل از مصاحبه و بحث گروهي استخراج شد. اين پرسش‌نامه مشتمل بر چهار بخش متغيرهاي دموگرافي، اداراكات، عوامل قادر كننده و عوامل پرورش‌دهنده بود كه روايي و پايايي آن مورد تاييد قرار گرفت. يافته‌ها: بيش از 44 درصد از نمونه‌هاي مورد بررسي اظهار داشتند كه به طور معمول رفتارهاي خودمراقبتي را انجام مي‌دهند. سخت و خسته‌كننده دانستن انجام اين رفتارها، پنهان كردن بيماري، گران بودن نوارهاي سنجش قند خون، كمبود آموزش‌هاي عمومي و اختصاصي، عدم توجه به معنويت و نيازهاي معنوي بيماران در برنامه‌هاي درماني، تعارض با والدين و ارتباط ضعيف با ديگر بيماران مبتلا به ديابت نوع يك، از مهم‌ترين ادراكات، عوامل قادركننده و پرورش‌دهنده بودند. نتيجه‌گيري: توجه بيشتر در طراحي برنامه‌هاي آموزش عمومي در رسانه‌هاي جمعي و آموزش‌هاي دوره‌اي و اختصاصي، حمايت بيشتر دولت و سازمان‌هاي بيمه‌گر از بيماران و توجه به معنويت و نيازهاي معنوي بيماران ديابت نوع يك مي‌تواند جهت رفع موانع خودمراقبتي كمك‌كننده باشد.

Introduction: Adolescents with type 1 diabetes show poorer adherence to self-care behaviors, compared with other patients. The purpose of this study was to determine the perceptions, enablers, and nurturers related to self-care behaviors in adolescents with type 1 diabetes. Materials and Methods: This cross-sectional study was conducted in 2016, on 120 adolescent participants with type 1 diabetes who had been referred to the Iranian Diabetes Association. Data collection tools were a questionnaire based on the PEN-3 Model and information extracted during interviews and focus group discussions. The questionnaire consisted of four parts (Demographic variables, Perceptions, Enablers, and Nurturers); the validity and reliability of the questionnaire had been approved. Data were analyzed using SPSS version 22 software and descriptive statistics tests. Results: Over 44% of adolescents with type 1 diabetes reported moderate compliance with self-care behaviors. Insupportable self-care behaviors, denial of disease, expensive blood glucose (blood sugar) test strips, lack of public and private education, lack of attention to spirituality and the spiritual needs of patients in therapeutic programs, conflict with parents and poor communication with other type 1 diabetes patients were the most important perceptions, enablers and nurturers. Conclusions: Focusing more attention on the design of the general education programs, via mass media and dedicated training, increasing government support and health insurance for patients, along with addressing and spiritual needs of patients can help overcome these obstacles.