مقايسه اثر‌ افشره هيدروالكلي پسته‌كوهي (Pistacia Atlantica Kurdica) و داروي فلووكسامين بر افسردگي ناشي از استرس بي‌حركتي در موش صحرايي نر

مقدمه: امروزه استفاده از فراورده‌هاي گياهي به عنوان مكمل يا جانشين داروهاي شيميايي در پيشگيري يا درمان برخي ‌اختلال‌هاي رواني با عوارض جانبي و هزينه درماني كم، رواج يافته است. ‌هدف: مقايسه اثر داروي فلووكسامين با افشره پسته‌كوهي بر اختلال افسردگي و تغيير بافت هيپوكمپ ناشي از القاي استرس بي‌حركتي در موش‌هاي صحرايي نر. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه تجربي30 راس موش صحرايي ‌نر بالغ نژاد ويستار با ميانگين وزني 175 گرم به 5 گروه شش‌تايي تقسيم شدند. القاي استرس بي‌حركتي با رسترينر انجام شد. در اين آزمايش تيمار موش‌ها در مدت سه هفته با افشره هيدروالكلي پسته‌كوهي با غلظت mg/kg400 و داروي فلووكسامين با غلظت mg/kg120 از راه گاواژ انجام شد و افسردگي جانوران با آزمون آويزان ماندن دم بررسي شد. همچنين، ميزان مالون‌دي‌آلدهيد و آنزيم كاتالاز در بافت هموژنه هيپوكمپ و سطوح كورتيكوسترون و قند ‌در سرم خون اندازه‌گيري شد. واكاوي داده‌ها با نرم افزار SPSSآزمون آناليز واريانس يك طرفه و پس‌آزمون تعقيبي توكي انجام شد. نتايج: افزايش معني‌دار زمان بي‌حركتي، مالون‌دي‌آلدهيد، كورتيكوسترون، قند‌خون و كاهش آنزيم كاتالاز و آسيب بافت هيپوكمپ در گروه شاهد ديده شد. در حالي‌كه كاهش معني‌دار در زمان بي‌حركتي و افزايش فعاليت كاتالاز و كاهش قندخون، كورتيكوسترون و مالون دي‌آلدهيد و آسيب نديدن در بافت هيپوكمپ گروه تيمار شده با افشره پسته‌كوهي بوجود آمد. همچنين در گروه تيمار شده با فلووكسامين به تنهايي يا مصرف هم‌زمان با افشره پسته‌كوهي افزايش زمان بي‌حركتي، كاهش مالون‌دي‌آلدهيد، كورتيكوسترون و ‌فعاليت كاتالاز نشان داده شد. همچنين، مصرف همزمان دارو با افشره گياهي سبب كاهش معني‌دار سطح قند‌خون شد. نتيجه‌گيري: افشره هيدروالكلي پسته‌كوهي يا داروي فلووكسامين افزون بر ‌كاهش افسردگي القا شده با استرس بي‌حركتي باعث بهبود شرايط آنتي‌اكسيداني در بافت هيپوكمپ در گروه تيمار شد.

Introduction: Nowadays, herbal products often have been used as an alternative or supplement to chemical drugs in the treatment or prevention of psychiatric diseases with low side effects and cost of treatment. Objevtive: Therefore, in this study we compared the effects of fluvoxamine and hydro-alcoholic extract of Pistacia atlantica kurdika on the immobilization stress-induced depression in male rats. Materials and methods: In this experimental study, 30 adult male Wistar rats with the average weight of 175 g were randomly divided into five groups of six rats in each. Induction of immobilization stress was done using restrainer. In this experiment, the treatment of rats was assigned to 3 weeks with hydroalcoholic extract of pistachio in dose of 400 mg/kg and fluvoxamine drug in dose of 120 mg/kg using oral gavage. Tail suspension test for depression, Malondialdehyde (MDA) level and catalase activity of the homogenized hippocampus tissue, and blood glucose and corticosterone level were measured. The data were analyzed using one-way ANOVA and Tukeyʹs test. Results: A significant increase was observed in the immobility time, malondialdehyde, corticosterone, blood sugar level, and decrease in the catalase enzyme activity and damage in tissue of hippocampus in the cas group. Whereas, there was a significant decrease in the immobility time and increase in catalase enzyme activity and decline in corticosterone, blood sugar and malondialdehyde and lack of hippocampal tissue damage in the group under pistachio extract treatment. Also, in the group under fluvoxamine treatment alone or concomitant use of drug with pistachio extract, we observed an increase the immobility time, decrease in Malondialdehyde, corticosterone and catalase enzyme activity. In addition, concomitant use of drug with pistachio extract caused a significant decrease in the blood glucose level. Conclusion: The findings showed that the hydro-alcoholic extract of pistachio or fluvoxamine drug incidentally decrease the immobilization stress-induced depression and improve condition of antioxidant in the hippocampus tissue of the treated groups Conflict of interest: non declared