حافظه جمعي و هويت ايراني

Collective Memory and Iranian Identity

هدف اصلي اين مقاله، ارايه مدلي تحليلي از فرآيند ساخت معناي هويت ملي نزد ايرانيان است. فرض اصلي در اين مقاله آن است كه منبع معنايي هويت ملي را حافظه جمعي شكل مي‌دهد، كه از طريق ساخت روايت جمعي، انسجام لازم را براي تداوم طي زمان پديد مي‌آورد. به اين ترتيب، نيروي اجتماعي كه فردي ايراني را به ملت ايران پيوند مي‌دهد حافظه جمعي است كه در شكل روايت‌هاي جمعي به هويت ايراني شكل مي‌دهد. براي ساخت مدل نظري تحقيق از تلفيق رويكردهاي نظري حافظه جمعي هالبواكس، هويت راويي ريكور و هويت ايراني اشرف استفاده شد. با كاربست اين مدل، افزون بر فهم واقعيت اجتماعي سير تكويني هويت ايراني، تفسير جديدي از آخرين يافته‌هاي تجربي موجود در زمينه احساس هويت ملي در ميان ايرانيان به دست آمد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه امروزه در جامعه، معنا و درك مشترك از ايراني بودن و به عبارتي هويت ايراني در قالب روايتي تاريخي‌نگر است. در اين روايت نمادها، اسطوره‌ها و خاطرات جمعي، به‌عنوان ميراث نمادين مردم مناطق مختلف ايران در ساخت هويت ملي مدرن ايراني بازپيكربندي مي‌شوند.

The main purpose of this paper is to present an analytical model of the process of constructing the meaning of national identity for Iranians. The leading assumption in this article is that collective memory forms the source of meaning for national identity, which creates the necessary coherence for continuity over time through the structure of collective narratives. Therefore, the social force that links an Iranian individual to the Iranian nation is the collective memory that shapes Iranian identity in the form of collective narratives. In order to construct a theoretical model of research, the combination of Halbwachsʹs theory of collective memory, Ricoeurʹs theory of narrative identity and Ashrafʹs theory of Iranian identity were used. Applying the model, in addition to understanding the social reality of the development of Iranian identity, a new interpretation of the latest empirical findings on the sense of national identity among Iranians was achieved. The results of this research showed that today in society, the meaning and common understanding of being Iranian, in other words, the Iranian identity, has a template of historical narrative. In this narration, symbols, myths and collective memories as the symbolic heritage of the identities of various ethnic groups are reconfigured in the Iranian modern national identity