كاوش مردم‌نگارانه‌ي حس مكاني گردشگران در ميراث فرهنگي شهر شيراز

An Ethnographic Probe into Tourists’ Sense of Place in Cultural Heritage in Shiraz

اين مقاله به دنبال ارايه تحليل شبكه مضمون‌نما حس مكاني گردشگران داخلي در بستر ميراث فرهنگي و تاريخي شهر شيراز است. در اين پژوهش از روش‌شناسي كيفي مردم‌نگاري استفاده شده است. پاسخ‌دهندگان در اين پژوهش 25 نفر از گردشگران داخلي بوده‌اند كه از طريق نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شده‌اند. براي تحليل داده‌هاي اوليه از تحليل شبكه مضمون‌نما استفاده شده است. در فرايند 6 مرحله‌اي تحليل، 31 كد اوليه به پنج تم بنيادين «شكوفايي حسي»، «حس تعلق به مكان»، «درك زيبايي‌شناسانه»، «بودن در مكان امن» و «معماري روح‌نواز»؛ دو تم سازمان‌دهنده «خاطره روان‌محور» و «خاطره مكان‌محور» و يك تم فراگير «بازآفريني خاطرات تاريخي ـ فرهنگي» تقليل يافتند. تحليل شبكه مضمون‌نما در اين تحقيق حاكي از آن است كه گردشگران در ميراث فرهنگي شهر شيراز مجموعه‌اي از احساس مكاني را تجربه مي‌كنند كه مي‌توان آن را «بازآفريني خاطرات تاريخي ـ فرهنگي» دانست كه به خوبي نمايانگر ارتباط فرد با مكان، گذشته، ديگران و خود است. اين ارتباطات به نوعي تقويت‌كننده‌ي هويت‌هاي فردي، فرهنگي، تاريخي و ملي افراد است.

This paper is to provide a thematic network of sense of place among internal tourists in the context of historical and cultural heritage in Shiraz. Ethnographical qualitative methodology has been used in this study. Informants in this study were among 25 internal tourists that have been selected through purposive sampling. In order to analyze the primary Data, thematic network analysis has been used. In the six-stage process of analysis, 31 primary codes were depleted to five basic themes: sensual efflorescence, sense of belonging to a place, Aesthetical perception, being in a safe place, exhilarating architecture, two organizing themes: spirit-oriented memory and place-oriented memory and a global theme: historical-cultural memory recreation. Comprehensive the thematic network in this study shows that tourists in the historical cultural heritage of Shiraz experience a collection of senses of place which can be considered as: historical-cultural memory recreation that shows a personʹs relationship with place, past, others and himself. These relationships somehow reinforces the personal, cultural, historical and national identities of people