بررسي ويژگي هاي فيزيولوژيك و ماده خشك دو رقم ماش تحت تأثير تنش شوري

Assessing Physiological Characteristics and Dry Matter of Two Mung Bean Genotypes

تنش شوري يك معضل جهاني است كه موجب كاهش جوانه زني، رشد رويشي و عملكرد گياهان زراعي مي گردد. اين تحقيق به منظور بررسي واكنش دو رقم ماش (پرتو و پاكستاني) به سطوح هدايت الكتريكي خاك (هدايت الكتريكي 1/1، 2/4، 4/9 . 6/7 دسي زيمنس بر متر) در قالب آزمايش فاكتوريل بر پايه طرح بلوك كامل تصادفي در چهار تكرار در سال 1391 در مزرعه پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي واحد شوشتر انجام شد. افزايش هدايت الكتريكي خاك موجب كاهش وزن خشك و ارتفاع بوته، ميزان فتوسنتز برگ، غلظت كلروفيل a وb برگ، ميزان پتاسيم برگ و نسبت پتاسيم به سديم برگ در هر دو رقم شد، اما فعاليت آنزيم هاي آنتي اكسيداني، ميزان تخريب غشاهاي سلولي و مقدار يون سديم برگ را افزايش داد. كمترين وزن خشك بوته در رقم پرتو و در تيمار 6/7 دسي زيمنس بر متر مشاهده شد. بيشترين غلظت يون سديم در سطوح 4/9 و 6/7 دسي زيمنس بر متر از رقم پرتو به دست آمد در حالي كه هدايت الكتريكي 2/4، 4/7 و 6/7 دسي زيمنس بر متر نسبت پتاسيم به سديم برگ رقم پرتو را به ترتيب به مقادير 1/1، 0/6 و 0/12 كاهش داد. بيشترين غلظت مالون دي آلدهيد در رقم پرتو در هدايت الكتريكي 6/7 دسي زيمنس بر متر مشاهده شد. در بالاترين سطح هدايت الكتريكي، بيشترين وزن خشك اندام هاي هوايي، بالاترين ميزان فتوسنتز و بيشترين نسبت پتاسيم به سديم برگ از رقم پاكستاني به دست آمد كه بيانگر ميزان تحمل بيشتر اين رقم نسبت به تنش شوري در مقايسه با رقم پرتو است.

High salinity is an environmental problem affecting seed germination, seedling growth and seed yield in plants. The experimental design was factorial arranged in a completely randomized design (CRD), with four replications. The first factor was soil electrical conductivity levels (1.1, 2.4, 4.9 and 6.7 dS.m-1) and the second factor was mung bean cultivars (Parto and Pakistani). Soil electrical conductivity increasing, decreased mung bean dry weight, shoot height, photosynthesis rate, chlorophyll a and b content, K+content and K/Na ratio but increased cell membrane damage, antioxidants enzymes activates and Na+ content. In the both cultivars minimum shoot weight obtained from Parto cultivar and 6.7 dS.m-1 .The highest Na+ concentration was observed in Parto cultivar under 4.9 and 6.7 dS.m-1treatment. Stress condition increased cell membrane damage and maximum lipid peroxidation obtained from Parto cultivar under 6.7 dS.m-1. 2.4, 4.7 and 6.7 dS.m -1 soil electrical conductivity, decreased K/Na ratio to 1.1, 0.6 and 0.13 in Parto cultivar. At highest soil electrical conductivity level, Pakistani cultivar had maximum shoot dry weight , photosynthetic rate and K/Na ratio and these results indicated Pakistani cultivar was salt tolerant cultivar compared to Parto cultivar.