"مفاهيم كلي" از منظر ميرزا مهدي اصفهاني

يكي از موضوعاتي كه در حوزۀ معرفت شناسي مورد نظر انديشمندان بوده و با توجه به آن منظومه هاي خاص معرفتي شكل ميگيرد، موضوع "مفاهيم كلي" است. ميرزاي اصفهاني در مقام انديشمندي كه سعي دارد انديشۀ خود را بر اساس متون ديني شكل دهد، موضع متفاوتي در اين باره دارد. او با توجه به ديدگاهش دربارۀ علم و مباحث معرفت شناختي، معتقد است ميان الفاظ و معاني، امر سومي به نام مفاهيم وجود ندارد و از آن جا كه در دلالت الفاظ بر معاني، تنها مصاديق خارجي هستند كه مدلول قرار ميگيرند، الفاظي كه بر كليات دلالت دارند، بر عين خارجي و نه بر مفاهيم ذهني و از طريق لحاظ و يا عدم لحاظ برخي خصوصيات بر آن ها دلالت گري دارند. بنابراين قائل شدن به عالمي ذهني، غير از همين عالم واقعي، وجهي نخواهد داشت. او در ساير آراي خود، از جمله موضوع « معرفت الله » با پاي بندي به همين مباني، مباحثش را ارائه مي دهد.