ارائه يك مدل بهينه سازي دوسطحي از زنجيره تأمين مواد غذايي فاسد شدني: مطالعه موردي بر روي زنجيره عرضه ماهيان پرورشي گرم آبي در ايران

A Bi-level Optimization Modeling for Perishable Food Supply Chain: The Case of A Warm-water Farmed Fish Supply Chain in Iran

مديريت پايدار منابع غذايي و عرضه موادغذايي با كيفيت در جريان يك زنجيره تأمين كارا، از مهم‌ترين مسائل حوزه مديريت جوامع است. در سال‌هاي اخير، صيد بي‌رويه انواع ماهي از درياي خزر، خليج‌فارس و درياي عمان موجب كاهش شديد ذخاير اين منابع آبي شده است؛ گسترش مزارع پرورش آبزيان نه تنها اقدامي مؤثر در جهت ايجاد يك منبع غذايي پايدار براي كشور بوده، بلكه كمك مؤثري به حفظ و بازسازي ذخاير دريايي كشور است. اين درحالي است كه محصولات شيلات از ديرباز به‌عنوان محصولاتي با اشتغال‌سازي خوب و قدرت ارزآوري بالا شناخته مي‌شوند. لذا، در اين مقاله با ارائه يك مدل برنامه‌ريزي دوسطحي، مدل همكاري استكلبرگ در زنجيره تأمين موادغذايي فاسدشدني در قالب مطالعه موردي بر زنجيره عرضه ماهيان پرورشي گرم‌آبي مطالعه شده است. يك الگوريتم بهينه‌سازي دوسطحي با هدف حداكثر‌سازي سود مزارع پرورش و غرفه‌هاي فعال در بازار توزيع ماهي، مبتني بر روش فراابتكاري بهينه‌سازي دسته ذرات (PSO) براي حل مسأله برنامه‌ريزي دو سطحي توسعه داده شد. اجراي مدل با بهره‌گيري از داده‌هاي گردآوري‌شده از سطح بازار ماهي كشور، مبين كارايي مدل پيشنهادي در حل مسائل واقعي زنجيره تأمين موادغذايي فاسدشدني است.

Sustainable supply management of food resources and to distribute high-quality food products throughout a profitable supply chain are the most important issues for societies management. In recent years, uncontrolled fishing in the Caspian Sea, the Persian Gulf, and the Oman Sea has resulted in drastic decreases in the reserves of these water resources. Expansion of aquaculture farms not only has contributed to the development of a sustainable source of food for the country but also has been highly effective in the preservation of species that are endangered for whatever reason. Today, seafood and related products have been known for job creation and earning foreign exchange. In this research, we develop a novel Stackelberg modeling and optimization framework for perishable food supply chain that addresses warm-water farmed fish supply chain planning by formulating a bi-level optimization model. This paper proposes an algorithm called bi-level PSO benefits from Particle Swarm Optimization (PSO) co-evolutionary algorithm that maximizes the fish farms and stalls profits. To validate the proposed algorithm, Iran warm-water fish supply chain market data was collected; implementation of the model on the Iran fish markets shows its applicability to real life logistics networks.