بررسي تأثيرپذيري نقوش جانوري ديوارنگاره‌‌هاي خانۀ پيرنيا از قالي‌‌هاي دورۀ صفوي

The study of the impressionability of animal motifs of Pirnia house's murals from the carpets of Safavid era

قالي‌‌هاي دورۀ صفوي كه اغلب محصول كارگاه‌‌هاي درباري بودند حاوي نقوش گوناگوني‌اند كه يكي از پركاربردترين آنها نقوش جانوري است. همچنين خانۀ پيرنياي نايين نيز يكي از كاخ‌‌هاي سلطنتي مربوط به اين دوره است كه داراي ديوارنگاره‌‌هايي زيبا و همچنين نقوش جانوري مشابه با قالي‌‌هاي دورۀ صفوي است. اين پژوهش با روش توصيفي-تحليلي و با مطالعۀ منابع كتابخانه‌‌اي و تحليل تصاوير ميداني سعي در شناسايي، طبقه‌‌بندي، تحليل و تطبيق نقوش جانوري ديوارنگاره‌‌هاي خانۀ پيرنيا و چهار نمونه از قالي‌‌هاي صفوي دارد، و در پي پاسخگويي به سؤالات زير است: 1- نقوش جانوري مشترك ميان ديوارنگاره‌‌هاي خانه پيرنيا نايين و قالي‌‌هاي دورۀ صفوي كدام است؟ 2- ميزان تأثيرپذيري نقوش جانوري در ديوارنگاره‌‌هاي خانه پيرنيا از قالي‌‌هاي دورۀ صفوي تا چه حد بوده است؟ 3- چه ارتباطي بين طراحان فرش و طراحان ديوارنگاره‌‌هاي خانۀ پيرنيا در نايين وجود داشته است؟ با توجه به اشتراكات زياد ميان نقشمايه‌‌هاي جانوري اين دو كه اغلب عيناً در هر دو مورد تكرار شده و همچنين شباهت در فرم، استفاده در فضاسازي مشابه و شيوۀ بازنمايي پويا، به نظر مي‌‌رسد نقوش جانوري ديوارنگاره‌‌هاي خانه پيرنيا تحت تأثير نقوش جانوري قالي‌‌هاي صفوي بوده كه دليل عمده آن را مي‌‌توان در ارتباط كاري ميان نگارگران، طراحان قالي و نقاشان ديوارنگاره‌‌ها و حضور هم‌‌زمان آن‌‌ها در كارگاه‌‌هاي سلطنتي دانست. به‌‌طوري كه به نظر مي‌‌رسد طراحي هر دو توسط يك گروه واحد صورت گرفته است.

Carpets of Safavid era which were often the products of court workshops contain various motifs that animal motifs are one of the most widely used cases. Pirnia house of Nain is also one of the royal palaces related to this era where has beautiful murals as well as animal motifs similar to carpets of Safavid era. By an analytic-descriptive method, the study of the library resources and analysis of the field images, the present research tries to identify, classify, analyze and compare animal motifs of murals of Pirnia house and four examples of Safavid carpets, and tries to find the answer of the following questions: 1. Which are the animal motifs common to the murals of the Nain Pirnia house and the carpets of Safavid era? 2. How much have animal motifs in the murals been influenced by the carpets of the Safavid era? 3. What was the connection between the designers of carpets and murals of the Nain Pirnia house? Considering many commonalities between the animal motifs of these two, which have been repeated identically in both cases, as well as similarity in the form, the use of the same spacing and dynamic representation style, it seems also that animal motifs of murals of Pirnia house have been influenced by animal motifs of Safavid carpets, which the work relationship between the miniature painters, carpet designers and painters of the murals and their simultaneous presence in the royal workshops can be considered as its main reason. So that, It seems that both of them has been designed by a single team.