بررسي تنوع كاريوتيپي در كلكسيون گونه Aegilops triuncialis L. در ايران

Karyotype diversity in Iranian collection of Aegilops triuncialis

به منظور بررسي صفات كاريوتيپي و اندازه ژنوم گونه Ae. triuncialis جمع آوري شده از ايران، 209 جمعيت از كلكسيون موجود در بانك ژن گياهي ملي ايران مورد مطالعه فلوسيتومتري و سيتوژنتيكي قرار گرفتند. جمعيت ها به روش فلوسيتومتري با استفاده از DAPI بررسي شدند. پيك فلوسيتومتري براي نمونه ها از 42 تا 95 با ميانگين 63.74 و انحراف معيار 11.83 مشاهده شد. ميانگين پيك نمونه شاهد گندم 120.67 با انحراف معيار 5.40 بود. نسبت محتواي DNA در نمونه هاي مورد بررسي به نمونه شاهد هگزاپلوئيد بين 0.44 تا 0.57 با ميانگين 0.53بود. مطالعه كاريوتيپ نمونه ها، نشان داد كه تمام نمونه هاي مورد بررسي تتراپلوئيد و عدد پايه آن ها 7 =x بود. كروموزوم هاي?گونه Ae.?triuncialis شامل پنج تا 10 جفت كروموزوم ساب متاسانتريك (sm) و چهار تا نه جفت كروموزوم متاسانتريك (m) بود. دو جفت ساتليت در انتهاي بازوهاي كوتاه كروموزوم 8 و 12 مشاهده شد. ميانگين طول بلندترين كروموزوم 14.87 و ميانگين طول كوتاهترين كروموزوم 12.12 ميكرومتر بود. نسبت طول بازوي بلند به كوتاه (AR) از 1.66 تا 2.03 و شاخص سانترومري (CI) از 0.35 تا 0.39 مشاهده شد. بنابراين اين گونه در كلاس A2 جدول استبينز قرار گرفت. حداكثر شاخص درصد شكل كلي، 38.76 و حداقل آن، 34.63 درصد مشاهده شد. در مجموع اين خصوصيات بيانگر تقارن نسبي كروموزوم ها بوده و به نظر مي رسد كه اين گونه در مرحله اوليه تكامل خود قرار دارد.

To evaluate the karyotype and genome size of Ae. triuncialis of Iran, 209 accessions from the collection of National Plant Gene Bank of Iran were studied using flow cytometry and cytogenetic traits. Accessions were analyzed by flow cytometry using DAPI method. The flow cytometry peak for Aegilops samples were in the range of 42 to 95 with average of 63.74 and standard deviation was 11.83.The average Peaks for control sample of hexaploid wheat was 120.67 with standard deviation 5.40. The mean ratio of sample peaks to check peaks for all samples was 0.44 -0.57 with average of 0.53. Karyotype studies showed that all Aegilops accessions were tertaploied and number of their genome was x=7. Karyotype of Ae. triuncialis was include 5-10 pairs of sub metacentric and 4-9 metacentric chromosomes, classified according to Levan et al. (1964). Two Pairs of satellite observed on short arms of chromosome number 8 and 12. The average of tallest chromosomes in accessions was 14.87 and average of shortest was 12.12 micrometer. Ratio of long to short arms observed from 1.66-2.03 and centromer indices from 0.35 to 0.39. So, Ae. triunciallis is in A2 according to Stebins table. Total form percentage (TF %) observed from 34.63 to 38.76. So, these characteristics show a relative symmetry for chromosomes of Ae. triuncialis and suggested that this species is in early steps of its evolutions.