عشق در آينه ي دو متن حماسي (شاهنامه ي فردوسي و بهمن نامه)

در تاريخ ادب پارسي، قرن چهارم و پنجم هجري، به دوران شكوفايي و اوج پيدايش حماسه هاي ملي مشهور است. شعر حماسي همواره بيانگر شرايط سياسي و اجتماعي جوامع بوده است و به واسطه ي نبردها و مبارزات قهرمانان و اخلاق حاكم بر زندگي پهلوانان يك سرزمين شيوه زندگي و سلوك رفتاري جوامع آشكار مي گردد . اما در اين ميان شعر غنايي پيش از شعر حماسي وجود داشته است. اين نكته در ميان آثار ادبي ملت هاي ديگر نيز بارز است. بنابراين آثار حماسي همواره در بردارنده ي افكار و اشعار غنايي نيز بوده اند. در ماندگارترين اثر حماسي جهان ،شاهنامه ،نيز در داستان هاي زال و رودابه، تهمينه و رستم، سودابه و سياوش و بيژن و منيژه ناب ترين كلام و دل انگيزترين تصاوير عاشقانه را در مي يابيم كه همواره داستان از رابطه اي عاشقانه آغاز مي شود و عشق منشا پيدايش حماسه اي شور انگيزي مي گردد. در همين دوران حماسه سرايان ديگري به پيروي از استاد طوس داستان هاي ايران باستان را به رشته ي نظم كشيدند. يكي از اين حماسه ها كه در اواخر قرن پنجم و اوايل قرن ششم سروده شده است و از نظر موضوع و زبان اهميتي خاص دارد، بهمن نامه يا اخبار بهمن است. در اين منظومه همانند منظومه هاي حماسي چهار داستان عاشقانه بيان مي گردد كه سه داستان مربوط به بهمن پسر اسفنديار است و يك داستان به عشق آذر برزين مهر پسر فرامرز اشاره دارد. اين مقاله به بررسي عشق و مقايسه ي داستان هاي عاشقانه ي شاهنامه فردوسي و بهمن نامه ي ايرانشاه بن ابي الخير مي پردازد و در اين ميان به ويژگي هاي عشق و عاشق و معشوق در اين آثار اشاره خواهد شد.