تحليل شخصيّت كاووس در شاهنامۀ فردوسي: با تكيه بر نظريۀ ساختار شخصيّت فرويد

يكي از حوزه هاي جديد نقد ادبي، نقد روانشناسي است؛ كه پژوهشگر يا ناقد بر اساس نظريات روانشناسان به نقد و تحليل اثر مي پردازد. از بزرگترين روانشناساني كه در حيطۀ ساختار شخصيّت نظريه پردازي كرده است؛ زيگموند فرويد مي باشد. او سه ساختار اساسي را در آناتمي شخصيّت هر فرد مطرح مي كند كه عبارتند از«نهاد»، «من» و «فرامن» كه اين سه ساختار شخصيّت در تعارض يا كشمكش با هم مي باشند. مقالۀ حاضر به بررسي تعارض اين سه ساختار در شخصيّت كاووس از پادشاهان شاهنامه مي پردازد. فردوسي به صورت مستقيم يا غير مستقيم با بيان ويژگي شخصيّت هاي شاهنامه، آنها را به خواننده معرّفي مي كند. باتوجّه به ويژگي هاي شخصيّت كاووس چون لذّت جويي، تندخويي، عجول بودن و... كه در شاهنامه بيان شده است، نمود نقش «نهاد» بيش از «من» و «فرامن» در ساختار شخصيّـــــت او تجــلّي مي يابد.اگر چه مواردي از غلبۀ ساختار «من» و «فرامن» هم ديده مي شود؛ ولي در مقايسه با نقش «نهاد» در ساختار شخصيّت كاووس اندك است.