عنوان مقاله :
وحدت وجود: ابن عربي و عراقي
پديد آورندگان :
نوري خوش رودباري، محمدعلي دانشگاه فرهنگيان مازندران - پرديس دكتر شريعتي ساري - گروه زبان و ادبيات فارسي
كليدواژه :
وحدت وجود , ابن عربي , عراقي , خدا , مخلوق
چكيده فارسي :
عراقي در بسياري از انديشه هايش متاثر از ابن عربي است. يكي از اين مسائل وحدت وجود است. به عقيده عارف وصوفي وجود و هستي داراي وحدت شخصي است نه تشكيكي. هرچه هست خداست و تنها در عرصه هستي «يكي هست و هيچ نيست جز او»
وحدت وجود در فصوص الحكم ابن عربي جلوه هاي مختلفي دارد كه عراقي از همه آن ها متاثر شده است. اين جلوه ها عبارتند از:
الف) ابن عربي: هرچه هست خداست
عراقي : هر چه هست اندر همه عالم تويي نام هستي بر جهان نتوان نهاد
ب) ابن عربي : انسان خداست
عراقي: در ميكده ساقي شو، مي دركش و باقي شو جوياي عراقي شو، كو را همه او ديدم
ج) ابن عربي: هر موجودي بر صراط مستقيم است.
عراقي : محب سايه است و محبوب نور، وقتي نور بر صراط مستقيم باشد، سايه هم به تبع او بر صراط مستقيم خواهد بود.
د) ابن عربي: هر معبودي برابر است با الله
عراقي: اگرچه چشم عراقي به هر بتي بنگرد به جان تو كه ندارد به جز تو جاناني
هـ) ابن عربي: حق و خلق به همديگر نيازمندند. اگر حق نبود خلق وجود پيدا نمي كرد و اگر خلق نبود، حق ظهور پيدا نمي نمود.
عراقي: بنده و خداوند هيچ كدام حر مطلق نيستند چرا كه به هم نيازمندند: يكي در وجود و ديگري در ظهور
نكته آخر اينكه ابن عربي و عراقي براي اثبات وحدت وجود از تمثيل هاي مشترك زيادي استفاده كرده اند. اين تمثيل ها عبارتند از: مرآت يا آينه، عدد يك و ديگر اعداد، سايه و نور يا سايه و شخص، نور و آبگينه الوان
عنوان نشريه :
مطالعات ادبيات، عرفان و فلسفه
عنوان نشريه :
مطالعات ادبيات، عرفان و فلسفه