پايش كيفي و تعيين سهم رودخانه‌هاي واريزي بر افزايش شوري رودخانه قزل‌اوزن در محدوده‌ي استان زنجان با استفاده از نرم‌افزار عددي QUAL2K

Water Quality Monitoring for an Assessment of Salt Contribution of Four of the QzlOuzan's Tributaries for its Contamination Using QUAL2K Numerical Model

غلظت مواد موجود در آب، نقش بسزايي را در موارد گوناگون مصارف از جمله: شرب، كشاورزي و صنعت و ... دارد. قزل‌اوزن داراي توان عظيمي در زمينه‌هاي مختلف اقتصادي چون انتقال آب، كشت و صنعت، توسعه باغهاي كشتازي، جاذبه‌هاي گردشگري و… مي‌باشد. اين رودخانه از 8 استان كشور گذشته و در نهايت به پشت سد سفيدرود وارد مي شود. با توجه به روند افزاينده‌ي شوري قزل‌اوزن، تصميم به بررسي بيشتر در مورد كيفيت آب ورودي از هركدام از سرشاخه‌هاي فرعي گرفته شد. براي اين منظور، در كنار جمع‌آوري داده‌هاي ميداني، از نرم‌افزار رياضي QUAL2K به منظور تعيين سهم رودخانه‌هاي واريزي و همچنين بازه هايي از قزل‌اوزن كه شوري در آنها داراي افزايش چشگميري گرديده، بهره گرفته شده است. نتايج شبيه‌سازي حاكي از اين است كه چهار بازه از مسير رودخانه قزل‌اوزن در محدوده‌ي طرح در استان زنجان سبب افزايش چشمگير شوري گرديده اند. همچنين، براساس نتايج نمونه‌برداري در سه دوره، گوراني با 28/6 درصد بار آلودگي بيشترين سهم را در ميان رودخانه‌هاي فرعي دارا مي‌باشد؛ چسب با 0/3 درصد بار آلودگي كمترين سهم را داراست.

Water contaminants concentration is important based on water usage in different sections such as domestic, agriculture, and industry, and etc. QzlOuzanRiver has a wide range of potentialities in a variety of economic fields including water transmission, agro-industry, development of organic farming, tourism, and etc. The river reaches the Sefidrood Reservoir after crossing 8 provinces. Recently, an increasing trend in water salinity has been observed in tributaries. In this regard, the water quality in the river and four of its tributaries has been monitored. In order to determine contribution of each pollutant sources, a mathematical model, the Qual2K, has been applied. Results indicated that the contribution of flow in four tributaries, which four of its tributaries are located in the Province of Zanjan, to water salinity of the QzlOuzan River, is significant. The Goorani River with 28.6 percent and the Chesb River with 0.3 percent of pollution load contributed the highest and the least salt load of the QzlOuzan River, respectively.