ويژگيهاي روانسنجي پرسشنامه وابستگي ليدز (LDQ) در افراد وابسته به مصرف مواد و الكل

Psychometric properties of Leeds Dependence Questionnaire (LDQ) in dependent people with drug and alcohol

چكيده سابقه و هدف: پژوهش حاضر با هدف تعيين ساختار عاملي، پايايي و روايي نسخه فارسي پرسشنامه وابستگي ليدز (LDQ) در بين افراد وابسته به مصرف مواد و الكل در ايران صورت گرفت. همچنين نمرات LDQ در مورد تعدادي از عوامل دموگرافيك مورد بررسي قرار گرفت. مواد و روش‌ها: مقياس LDQ به زبان فارسي ترجمه و سپس ترجمه وارون شد و مقايسه آن با نسخه اصلي صورت گرفت. پس از اجراي مقدماتي روي 20 آزمودني، اصلاحات لازم انجام شد. تعداد 281 آزمودني وابسته به مصرف مواد و الكل از زندان، خوابگاه و كمپ‎هاي مختلف به پرسشنامه پاسخ دادند. براي جمع‎آوري داده‎ها از پرسشنامه‎ ويژگي‌هاي دموگرافيك، پرسشنامه وابستگي ليدز(LDQ)، پرسشنامه آزمون تشخيص اختلالات مصرف مواد (DUDIT) و پرسشنامه شدت اعتياد (SDS) استفاده شد. داده‎ها از طريق نرم‎افزار LISREL نسخه 8/8 و آزمون‌هاي آماري مناسب تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: بارهاي عاملي همه سوال‎ها روي مولفه اصلي رضايت ‎بخش بود. پايايي ابزار از طريق آلفاي كرونباخ و آزمون دونيمه كردن گاتمن به ترتيب 90/0 و 86/0 به‌دست آمد. بررسي روايي همگرا از طريق محاسبه ضريب همبستگي مقياس LDQ با مقياس‌هاي DUDIT و SDS، 61/0 و 37/0 به‌دست آمد. سن شروع كمتر، سابقه مصرف در خانواده، مصرف همزمان چند ماده و روش مصرف تزريق، بيشترين شدت وابستگي را ايجاد مي‎كنند. نتيجه‌گيري: LDQ از روايي و پايايي مناسبي برخوردار است و بنابراين ابزار مناسبي جهت استفاده در بين جمعيت وابسته به مصرف مواد و الكل در ايران است. توجه به عوامل دموگرافيك موثر بر شدت وابستگي در برنامه‎ريزي‎هاي پيشگيري و درمان اين اختلال لازم است.

Abstract: Background and Aim: The current study was conducted in order to assess factor structure, validity and reliability of the Persian version of Leeds Dependence Questionnaire in alcohol and substance dependent individuals in Iran. We also assess LDQ scores about a number of demographic factors. Materials and Methods: LDQ was translated to Persian and subsequently it was translated reversely. Furthermore, it was compared with original scale. We made essential changes after using scale among 20 participants. 281 alcohol/substance dependent individuals from prison, dormitory and various rehabilitation camps were chosen and completed the questionnaire. Questionnaires of demographic information, LDQ (Leeds Dependence Questionnaire), Drug Use Disorders Identification Test (DUDIT) and Severity of Dependence Scale (SDS) were used in order to obtain data. Data were analyzed via LISREL8.8 software and appropriate statistical tests. Results: Factors power of all questions with respect to target factor was persuading. Scale reliability by Cronbach’s Alpha and Guttman scores were measured as 0.90 and 0.86 respectively. Assessment of convergent validity by computing correlation coefficient of LDQ scale with DUDIT and SDS was obtained 0.61 and 0.37. Lower starting age, using history of the family, taking several substances simultaneously and the using method of injection made the most dependency. ‍Conclusion: LDQ maintains acceptable reliability and validity. Hence, it appears plausible that this questionnaire is a suitable approach in order to assess alcohol and substance dependency among afflicted individuals in Iran. Regarding to demographic factors affecting on dependence severity is necessary for plans of prevention and treatment of this disorder.