پديد آورندگان :
فرماني فرد، ميلاد دانشگاه رازي - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي آب , قمرنيا، هوشنگ دانشگاه رازي - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي - گروه مهندسي آب , پيرصاحب، مقداد دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه - دانشكده بهداشت - گروه مهندسي بهداشت , فتاحي، نظير دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه - مركز تحقيقات عوامل محيطي موثر بر سلامت
كليدواژه :
بحران منابع آب , تخلخل خاك , جرم مخصوص حقيقي , جرم مخصوص ظاهري , منحني مشخصه رطوبتي , هدايت هيدروليكي اشباع
چكيده فارسي :
در كشورهاي خشك و نيمه خشك، كمبود منابع آب تجديدپذير از يك سو و بالا رفتن حجم تقاضا براي دستيابي به آب باكيفيت خوب از سوي ديگر، در حال افزايش است. بنابراين، لازم است آب با كيفيت بالاتر براي مصارف شهري و آشاميدن حفظ شده و منابع آب با كيفيت پايين تر (همچون فاضلاب تصفيه شده) براي مصارف ديگر نظير كشاورزي و صنعت بكار گرفته شوند. در اين شرايط، در اختيار داشتن اطلاعات كافي و محلي ضروري است. از اين رو؛ هدف اين تحقيق بررسي اثرات آبياري بلند مدت با فاضلاب تصفيه شده شهري (پساب) در مقايسه با آب چاه )به عنوان تيمار شاهد(، بر خصوصيات فيزيكي خاك بوده است. به اين منظور، خصوصيات خاك شامل: هدايت هيدروليكي اشباع، منحني مشخصه رطوبتي و نقاط رطوبتي، جرم مخصوص حقيقي و ظاهري و تخلخل خاك در سه لايه تا عمق 90 سانتي متري، در قالب طرح تجزيه مركب دو ساله و آزمايش كرت هاي خرد شده در سه تكرار بررسي شد. نتايج به دست آمده از تحليل هاي آماري نشان داد كه روند يكساني بين پارامترهاي مختلف وجود ندارد و تاثيرپذيري پارامترهاي خاك از تيمارهاي آبياري در اعماق مختلف متفاوت مي باشد. مثلاً، مقادير اندازه گيري هدايت هيدروليكي اشباع خاك اراضي تحت آبياري با پساب نسبت به آب چاه به ترتيب براي اعماق 30-0، 60-30 و 90-60 سانتي متر به اندازه 109%، 25% و 75% افزايش يافت. اضافه بر اين؛ بكارگيري پساب باعث افزايش محتواي رطوبتي خاك در نقاط ظرفيت زراعي و پژمردگي دائم شد، اما مقدار آب در دسترس را كاهش داد. تحت تاثير آبياري با پساب، جرم مخصوص ظاهري لايه سطحي خاك كاهش و جرم مخصوص حقيقي آن افزايش يافت. همچنين، تخلخل كل خاك در لايه هاي اول و دوم نسبت به تيمار شاهد كمتر بود، ولي در لايه 90-60 سانتي متري افزايش نشان داد. در مجموع مي توان نتيجه گرفت كه استفاده از پساب تا حدودي باعث بهبود شرايط فيزيكي خاك گرديد، اما استفاده از فاضلاب تصفيه نشده و پساب براي آبياري محصولات خوراكي توصيه نمي شود.
چكيده لاتين :
Crisis of renewable water resources and rising demand for access to fresh water in arid and semi-arid countries is increasing. Therefore, it is indispensable to conserve water resources with high quality for urban purposes and drinking and use water resources with lower quality (such as treated wastewater) for other purposes such as agriculture and industry. In these conditions, having adequate information and local data in different parts of the world is essential. Thus, the main purpose of this study was to investigate the effects of two-year long-term irrigation with treated municipal wastewater in comparison with well water (as the control treatment) on the physical properties of soil. The soil physical properties were measured in three layers, each with three replications, and included saturation hydraulic conductivity (Ks), soil moisture characteristic curve, moisture content at field capacity (θFC) and permanent wilting point (θPWP) as well as “available water”, bulk and practical density, and porosity of the surface soil to depth of 90 cm . The study was conducted using a two-year split plot design. The rsults of statistical analysis showed that there was no uniform trend between various parameters and the influence of irrigation treatments at different depths of soil parameters were different. Results showed that the soil Ks in treatments irrigated with wastewater increased, compared to the control treatments, by 109%, 25%, and 75% in depths of 0-30, 30-60, and 60-90 cm, respectively. In addition, application of treated wastewater caused increase in the soil moisture content at θFC and θPWP point, but reduced the amount of total available water content. The effect of irrigation with treated wastewater decreased surface soil bulk density and increased its practical density. Also, the soil porosity in the 0-30 and 30-60 cm layers was lower compared to the control treatment, but was higher in 60-90 cm layer. Generally, it can be concluded that the use of treated wastewater improves soil physical conditions, but the application of untreated sewage water and TWW for irrigation is not recommended for edible crops.
