مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - مطالعه فنولوژي مهمترين گياهان مرتعي منطقه سرعلي‌آباد گرگان

چكيده فارسي :

یكی از فاكتورهای تاثیرگذار در تعیین زمان مناسب ورود و خروج دام از مرتع مطالعه فنولوژی گیاهان می‌باشد. علاوه بر آن با مطالعه فنولوژی ‌زمان مناسب جمع آوری بذر، ارزش غذایی گیاهان و مدیریت مرتع مشخص خواهد شد. در این تحقیق مراحل مختلف فنولوژی 10 گونه از مهمترین گیاهان مرتعی در منطقه سرعلی‌آباد گرگان به مدت 4 سال(2007-2010) به‌ منظور شناخت‌ تاریخها و مدت‌ زمان‌ بروز پدیده‌های‌ مهم‌ فنولوژیكی‌ انجام‌ گرفت. رشد طولی‌ و مراحل‌ فنولوژیك‌ گونه‌ها از قبیل‌ تاریخ‌های‌ شروع‌ رویش، مرحله‌ رشد رویشی، گل‌دهی‌، رسیدن و ریزش‌ بذر، دوره‌ خواب‌ گیاه‌ و رشد مجدد پاییزه‌ یادداشت‌ گردید. نتایج حاصل از فنولوژی گیاهان نشان می‌دهد اغلب گندمیان در اوایل خرداد در مرحله ظهور خوشه و غالب پهن برگان علفی در مرحله گل‌دهی می‌باشند لذا از این حیث گیاهان آمادگی لازم برای ورود دام به مرتع در اوایل خرداد می‌باشند با این تفاوت كه در ترسالی‌ها سال‌های مرطوب زمان ورود دام در مناطق دشتی 10 روز و در مناطق كوهستانی نیز نسبت به مناطق دشتی یك الی دوهفته دیرتر انجام شود. در بین گونه‌های گندمیان Agropyrum intermedium و Agropyrum trichophorum و در بین پهن برگان علفی Medicago sativa دیرتر به مرحله گل‌دهی و تشكیل بذر می‌رسند. بهترین زمان جمع آوری بذر اغلب گندمیان بجز A. intermedium وA. trichophorum كه اواسط شهریور است، در اواسط تیر ماه می‌باشد، در پهن‌برگان علفی مثل Trifolium repens و Medicago lupulina در اوایل تیر، ‍Centaurea zuvandica در اواسط تیر و Medicago sativa اواخر تیر می‌باشد.