عوامل موثر بر پذيرش بيمه مراتع از سوي بهره‌برداران در استان گلستان- شهرستان كلاله

Effective factors on ranges insurance acceptance by exploitations in Golestan province-Kalaleh district

بیمه مراتع را می‌توان یكی از مهمترین سازوكارهای مقابله با خطرات اجتناب ناپذیر بخش منابع طبیعی و مناسب‌ترین راهكار برای كاهش خسارت مالی به حساب آورد. برقراری بیمه مرتع در جوامع روستایی و عشایری را باید پدیده‌ای نو تلقی كرد. در این تحقیق عوامل موثر بر تقاضای بیمه مراتع توسط بهره‌برداران شهرستان كلاله بررسی شد. مطالعه حاضر جز تحقیقات پیمایشی بوده كه با استفاده از پرسش‌نامه از بهره‌برداران صورت گرفت. جامعه آماری مورد نظر نیز همه مرتعداران ذینفع كه دارای طرح‌ مرتعداری هستند، می‌باشند. حجم نمونه نیز از میان 158 نفر جامعه آماری، 112 نفر از طریق فرمول كوكران تعیین شد. در این تحقیق به منظور بررسی عوامل موثر بر تقاضای بیمه از الگوی‌های اقتصادسنجی مدل لاجیت استفاده شد. پارامترهای الگوی لاجیت به روش حداكثر راست‌نمایی برآورد شد. نتایج برآورد مدل لاجیت نشان داد حق بیمه، وجود پسچر و عضویت در شورا معنی‌دار و تاثیر منفی و مشاركت در طرح‌ها، تعداد دریافت خسارت و تمایل به بیمه چوپان معنی‌دار و مثبت، در تقاضای بیمه مرتع داشته‌اند. بیمه مرتع در بهترین شرایط و حالت خود با حمایت از اقتصاد بهره‌برداران و كمك بخش دولتی در احیا و اصلاح مراتع می‌تواند در تقویت و بهبود مراتع و افزایش تولیدات بخش منابع طبیعی نقش مهمی را بازی نماید. بر این اساس لزوم اجرای برنامه‌های آموزشی و ترویجی در جهت آشنایی هر چه بیشتر بیمه‌گزاران با اهداف و فواید بیمه مراتع از یك‌سو و اعمال كمك‌های مالی صحیح و اجرایی همراه با تسریع و بهبود شرایط بازپرداخت خسارت به بیمه‌گزاران آسیب دیده ضمن ایجاد شرایط مناسب و تسهیلات لازم جهت یاری رساندن به این قشر از جامعه می‌تواند موجب ایجاد انگیزه و تمایل بیشتر در بین این بهره‌بردارن جهت تمدید بیمه خود و نیز تشویق سایر بهره‌برداران به بیمه نمودن مراتعشان گردد.

Rangeland insurance can be one of the mechanisms to deal with inevitable risks of natural resources and may be the most appropriate strategy to reduce financial losses. Rangeland insurance in rural and tribal communities could be considered as a new phenomenon. In this research, the factors affecting rangelands insurance demand were investigated in Kalaleh district. The study was a survey research using questionnaires of pastoralists. In the questionnaires, several variables were examined. The target population was all pastoralists that had range management plan. Sample size was determined using Cochranʹs formula and estimated to be 115 people. In this research, to assess the factors affecting rangeland insurance demand econometrics patterns Logit model was used. Logit model parameters were estimated using maximum likelihood. According to the results, the effects of premium, forage residue, and membership in the council were negatively significant, while other factors were positively significant in rangeland insurance demand. Rangeland insurance can play an important role in range improvement and reclamation as well as increased production of rangelands. Accordingly, the need for implementation of educational and promotional programs to introduce the goals and benefits of rangeland insurance to the insurers in one hand and providing financial aids and improve the conditions for reimbursement of damages to the affected insurers in the other hand could provide the required facilities to help this part of society as well as greater willingness to extend their insurance and encourage other beneficiaries to insure their rangelands.