بررسي امكان شناسايي و مقايسه يون هاي فلزي و تركيبات آلي موجود در چوب و پوست بلوط بلند مازو با استفاده ازفنون جذب اتمي، كروماتوگرافي گازي و طيف سنجي جرمي

A Study on the Possibility of Identification and Comparison of Metallic Ions and Chemical Components in Wood and Bark of Oak by Atomic Adsorption and GC-MS Methods

این تحقیق با هدف شناسایی و مقایسه یون های فلزی و تركیبات آلی موجود در چوب و پوست بلوط بلند مازو انجام شد. به همین منظور نمونه های آزمونی از گونه بلوط بلند مازوی منطقه جنگل‌داری نوشهر به صورت تصادفی انتخاب گردید. سپس طبق آزمون های استاندارد TAPPI از درون چوب، برون چوب و پوست بلوط بلند مازو آرد چوب و خاكستر تهیه شد. برای تعیین یون های فلزی، ابتدا با كمك اسید نیتریك 65 درصد، مواد محلول موجود در خاكستر نمونه ها جداسازی و برای شناسایی از دستگاه جذب اتمی استفاده گردید. نتایج نشان داد كه چوب بلوط نسبت به پوست آن دارای میزان جذب یون های آهن، روی و مس بیشتر و منگنز كمترمی باشد. سپس مواد استخراجی توسط حلال استن از آرد چوب جدا سازی گردید و باقیمانده مواد استخراجی به داخل یك ویال شیشه ای منتقل و به آن واكنشگر BSTFA اضافه شد. نمونه ها بعد از آماده سازی، به دستگاه GC-MSتزریق شدند. برای شناسایی تركیبات نیز از دیاگرام زمان بازداری، محاسبه ضریب كواتز و جدول آدامز استفاده گردید. نتایج حاصل از GC-MS نشان داد كه در درون چوب، برون چوب و پوست بلوط ‌بلند مازو بترتیب 10، 42 و 10 تركیب شناسائی گردید. مقایسه كروماتوگرام ها نیز نشان داد كه 4 تركیب دكان، دودكان، تترادكان و بیس(2-اتیل هگزیل) فتالات در پوست، برون چوب و درون چوب بلوط و همچنین تركیبات سالیسیك اسید و1و2-بنزن دی كربوكسیلیك اسید در برون چوب و پوست بلوط بلند مازو به صورت مشترك وجود دارد. این تركیبات می توانند اهمیت زیادی در مصارف و دوام چوب بلوط داشته باشند.

The aim of study was accomplished on identification and comparison of chemical compounds in wood and bark of oak. For this purpose, the samples were chosen randomly from oak in Nowshahr forest region. Then, flour and ash were provided from heart wood, sap wood and bark of oak by TAPPI standards. For measured metallic ions, first the mineral compound of ash dissolved by 65% nitric acid and for itʹs identified by atomic adsorption method. The results showed that Fe, Zn and Cu ions in wood of oak were more than its bark and its Mn ion was lower. Then extractives were separated from wood flour by acetone and extractives residue transferred to glassy vial and was added BSTFA reactor to it. After samples prepared, its were injected by GC/MS for analyze. Identification of compounds was done by retention time of each compound, calculation of quartz index and Adams table. The result of GC-MS showed that there are 10, 42 and10 compounds in heart wood, sap wood and bark of oak, respectively. Comparison of chromatograms showed that Decan, Dodecan, Tetradecane and Bis(2-ethylhexyl)phthalate were exists as 4 common components in bark, sap wood and heart wood of oak and Silicic acid and 1,2-Benzenedicarboxylic acid were exists as 2 common components in bark and sap wood of oak. These compounds can very important in durability and consumption its.