بررسي ميزان خطرآفريني مقاطع هندسي جاده در ايمني وسايل نقليه

Assessing the Hazardousness of Interstate Two-Way Two-Lane Road Sections

ارتقاي سطح ايمني جاده‌ها در شرايط فقدان و يا دقيق نبودن آمار تصادفات جاده اي، يكي از مشكلات متوليان ايمني راه‌هاي برون شهري است كه به ويژه در مسيله اولويت تخصيص بودجه ارتقاي سطح ايمني به نقاط مختلف يك جاده يا شبكه جاده اي به چشم مي‌خورد. هر چند در برخي مطالعات، ميزان خطرآفريني نسبي برخي معيارهاي ايمني از ديدگاه كلان مورد بررسي قرار گرفته است، لزوم يك نگرش ناهمفزون جهت شناسايي نقش تمامي اجزاي راه به چشم مي‌خورد تا بتوان ميزان خطرآفريني نقاط مختلف جاده را در شرايط فقدان آمار تصادفات نيز محاسبه نمود. در اين مقاله با استفاده از رويكردي ناهمفزون نقش 47 عامل از اجزاي راه دوخطه دوطرفه بين شهري در ميزان خطرآفريني آن به دست آمده است. بدين منظور با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي در تحليل ميزان خطرآفريني هر يك از محدوده‌هاي جاده، نقش هر يك از اين اجزا و عوامل تشكيل دهنده آنها در احتمال بروز حادثه براي وسايل نقليه محاسبه گرديده است. تحليل پرسشنامه هايي كه توسط متخصصان ايمني جاده اي تكميل گرديده، نشان مي‌دهد كه محدوده‌هاي شامل كاربري‌هاي حاشيه راه و پاركينگ هاي بين راهي و پل ها بيشترين نقش در بروز تصادفات جاده اي را برعهده دارند. اين مطالعه نشان مي‌دهد كه 12 عامل مهم تر در بروز حوادث جاده اي در مجموع بيش از نيمي از احتمال بروز حادثه را تشكيل مي‌دهند.

Road authorities are faced to a problem of safety investment in the absence of historical accident records. Specially, this issue is arisen in case of improving the safety level of a road or a road network. While, some studies have demonstrated the hazard index of some road elements, a few one addressed the issue disaggregately. This study addresses a disaggregate method to identify the risk level of 47 elements of two-way two-lane roads. By introducing analytical hierarchy process (AHP), this paper explores the hazardousness of each road element to the road safety state. Results gained by selected road safety experts showed that the main accident risk in two-way two-lane roads are due to parking and other roadside land uses, and bridges. The study also shows that in the range of assessed factors, the top twelve factors are responsible to more than 50 percent of accident probability.