سنجش آثار فناوري اطلاعات و ارتباطات در توسعه‌ي برخي شاخص هاي اقتصادي و اجتماعي روستاهاي بخش مركزي شهرستان بهار

The Effects of Information and Communication Technologies on Development of Som Social and Economical Indicators of Rural Areas of Central Part of Bahar City

هدف مطالعه‌ي حاضر سنجش آثار فناوري اطلاعات و ارتباطات در توسعه برخي شاخص هاي اقتصادي و اجتماعي روستاهاي بخش مركزي شهرستان بهار بود. تحقيق حاضر از نظر هدف كاربردي، از نظر شيوه‌ي جمع آوري داده ها پيمايشي و از نظر تحليل داده ها از نوع توصيفي-تحليلي مي باشد. جامعه آماري پژوهش شامل 15933 نفر از ساكنين 13 روستاي داراي دفاتر خدمات فاوا در بخش مركزي شهرستان بهار بودند كه از بين آن ها تعداد 375 تن بر اساس جدول كرجسي و مورگان انتخاب و به صورت انتساب متناسب پرسشنامه‌ها توزيع و تكميل گرديد. ابزار اصلي جمع آوري داده ها پرسش نامه بود كه روايي سوالات آن توسط صاحب نظران و اساتيد مربوطه تاييد و پايايي آن نيز با استفاده از آزمون آلفاي كرونباخ محاسبه شد كه ميزان پايايي بين 863/0 و 872/0 به دست آمد. به منظور سنجش متغيّرهاي مربوط به شاخص‌هاي اقتصادي و اجتماعي همچنين ميزان استفاده از خدمات فاوا از طيف پنج قسمتي ليكرت استفاده شد. پردازش داده‌ها از طريق نرم‌افزار SPSS و به دو صورت توصيفي و تحليل انجام شد. نتايج حاصل از آزمون فرضيه ها نشان داد كه ميزان استفاده از فاوا بين روستاييان مورد مطالعه در همه شاخص هاي اقتصادي مورد مطالعه از قبيل افزايش توليد محصول، افزايش درآمد، اشتغال زايي، كاهش هزينه حمل و نقل و بازاريابي تاثير مثبت و معني دار داشته است. نتايج همچنين نشان داد ميزان استفاده از فاوا در برخي شاخص هاي اجتماعي نظير مشاركت پذيري، اعتماد اجتماعي، آموزش و ارتباطات و رفاه اجتماعي تاثير مثبت و معني داري داشته ولي بر ميزان مهاجرت روستاييان تاثير منفي و معني دار داشته است. با توجه به نقش مثبت دفاتر فاوا در روستاهاي مورد مطالعه پيشنهاد مي‌شود حمايت‌هاي لازم از اين مراكز چه توسط سازمان‌هاي دولتي و چه غير دولتي به نحو مقتضي اعمال گردد. براي اين منظور پيشنهاد مي‌شود دولت از طريق يك نظام آموزشي و مشاوره‌هاي قوي بسترهاي لازم براي تقويت اين مراكز را در روستاها فراهم نمايد.

The present study aimed to investigate the effects of information and communication technologies on development of some social and economic indicators of rural areas in Bahar city.This study was an applied research in terms of purpose, a surveying study in terms of data gathering method and a descriptive-analytic in terms of data analysis. The study population consisted of 15,933 residents of 13 villages with ICTs in the central sector of Bahar city. Of them a sample of 375 were selected based on Kregsi and Morganʹs sampling size table and the samples were distributed among the villages proportionally. Data collection tool was a questionnaire which first validated through a panel of experts and university professors. The reliability of the questionnaire was calculated through Cronbachʹs alphas and they were ranged from 0.863 to 0.872. A 5-point Likert-type scale ranged from one (very high) to five (very low) was used to measure the economic and social indicators. The extent to which users made use of ICT services was measured through a 5-point Likert-type scale, ranged from one (never) to five (frequently). The data processing was run by SPSS software in two separate ways descriptive and analytic. Results of testing the hypotheses showed that the use of ICT has a positive effect on all economic indicators studied in this research such as increasing production, amounts of incomeʹs generating by rural people, employability, decreasing transportation costs, and marketing. The results also showed that the use of ICT may improve some social indicators such as rural participation, social trust, social welfare, education and communication, but had a negative effect on rural migration. Due to the impact of ICT on both social and economic indices, it is recommended that more attention be given to the rural ICT centers and offices by governmental and non-governmental supports. In order to better support from rural ICT centers, a supervisory role of state and a strong training system should be planned.