تأثير روغن گل مغربي (evening primrose oil) بر سندرم تخمدان پلي‌كيستيك القا شده به وسيله استراديول والرات در موش صحرايي

The effect of Evening Primrose Oil on Changes in Polycystic Ovary Syndrome Induced by Estradiol Valerate in Rat

چكیده: زمینه و هدف: سندرم تخمدان پلی كیستیكpolycystic ovary syndrome (PCOS)  یكی از مهم‌ترین اختلالات تولید مثلی و اندوكرین در زنان می‌باشد. گل مغربی از گیاهان فیتواستروژنیك است، گزارش‌های مثبتی در رابطه با اثرات تركیب‌های فیتواستروژنیك بر محور هیپوتالاموس ـ هیپوفیز وجود دارد. با توجه به عوارض داروهای موجود هدف از این مطالعه بررسی اثر روغن گل مغربی (EPO) بر  تغییرات هورمون‌های جنسی و سطح گلوكز و انسولین سرم و حساسیت به انسولین در سندرم تخمدان پلی كیستیك می‌باشد.   روش بررسی: در این مطالعه تجربی 30 سر موش صحرایی ماده نژاد اسپراگ داولی كه دارای چرخه جنسی منظم بودند در پنج گروه 6 تایی تقسیم شدند. گروه اول: كنترل، گروه دوم: كنترل درمان كه به مدت 21 روز روغن گل مغربی را با دوز 1000 میلی‌گرم بر كیلوگرم به صورت گاواژ دریافت می‌كردند. گروه سوم: القا PCOS با استفاده از استرادیول والرات. گروه چهارم: پس از القای PCOS به مدت 21 روز روغن گل مغربی را با دوز 1000 میلی‌گرم بر كیلوگرم به صورت گاواژ دریافت می‌كردند. گروه پنجم: پس از القای PCOS به مدت 21 روز روغن گل مغربی را با دوز 2000 میلی‌گرم بر كیلوگرم به صورت گاواژ دریافت می‌كردند. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری آنالیز واریانس یك‌طرفه و تست تكمیلی دانكن تجزیه و تحلیل شدند.   یافته‌ها: میزان هورمون FSH در گروه چهارم و پنجم نسبت به سوم افزایش معنی‌داری را نشان داد(05/0p<). سطوح هورمون‌های LH و تستوسترون در گروه چهارم و پنجم به طور معنی‌داری كمتر از گروه سوم بود(05/0p<). در مقایسه میزان FSH و LH بین سایر گروه‌ها اختلاف معنی‌داری دیده نشد. میزان انسولین و گلوكز سرم در گروه چهارم و پنجم به طور معنی‌داری كمتر از گروه سوم بود(05/0p<). هم‌چنین حساسیت به انسولین در گروه‌های تیمار بیشتر از گروه سوم بود(05/0p<). در مقایسه بین سایر گروه‌ها از نظر میزان انسولین، گلوكز و حساسیت به انسولین اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد.   نتیجه‌گیری: روغن گل مغربی با تغییر غلظت هورمون‌های FSH، LH و تستوسترون در سندرم تخمدان پلی‌كیستیك می‌تواند موجب كاهش عوارض ناشی از این تغییرات هورمونی گردد. هم‌چنین روغن گل مغربی موجب كاهش انسولین و گلوكز سرم و افزایش حساسیت به انسولین در سندرم تخمدان پلی‌كیستیك می‌شود. با مطالعه‌های كامل‌تر در این زمینه می‌توان روغن گل مغربی را جایگزین مناسبی برای داروها شیمیایی در درمان PCOS توصیه كرد.      

Abstract   Background and Aim: Polycystic ovary syndrome (PCOS) is one of the most important reproductive and endocrine disorders in women. Evening primrose oil is a phytosterogenic plants, and there are many reports about the effects of phytoestrogens on the hypothalamus-pituitary axis. Regarding the side effects of existing drugs, the aim of this study was to evaluate the effect of evening primrose oil (EPO) on changes in sex hormones, serum glucose and insulin levels and insulin sensitivity in PCOS.   Methods: In this experimental study 30 female Sprague Dawley rats with regular sexual cycle were divided into five groups (n=6). Group 1: control. Group 2: (control treatment) received evening primrose oil gavage at dose of 1000mg/kg for 21 days. Group 3: PCOS induced by estradiol valerate. Group 4: After induction of PCOS received evening primrose oil gavage at dose of 1000mg/kg for 21 days. Group 5: After induction of PCOS received evening primrose oil gavage at dose of 2000mg/kg for 21 days. Finally, blood samples were collected from heart and then sex hormones, glucose and insulin concentrations were determined. The results were analyzed by SPSS software using one-way ANOVA and Duncan ʹs test.   Results: The FSH level increased significantly in the fourth and fifth groups compared to the third (p <0.05). Levels of LH and testosterone levels were significantly lower in the fourth and fifth groups than the third group (p <0.05). There was no significant difference in the level of FSH and LH among the other groups. The serum levels of insulin and glucose in the fourth and fifth groups were significantly lower than the third group (p <0.05). Also, insulin sensitivity was higher in the treatment groups than in the third group (p <0.05). There was no significant difference in insulin, glucose and insulin sensitivity among other groups.   Conclusions: By changing the concentration of FSH, LH and testosterone hormones in polycystic ovary syndrome, evening primrose oil, can reduce the complications of these hormonal changes. EPO also reduces insulin and serum glucose and increases insulin sensitivity in PCOS. With more complete studies, Evening primrose oil can be recommended as a good alternative to chemical drugs for the treatment of PCOS.