عنوان مقاله :
مطالعه كمّيت و كيفيت عملكرد اكسشن‌هاي مختلف دو گونه مرزه (Satureja spicigera (C. Koch) Boiss., S. sahendica Bornm.) در شرايط ديم منطقه دماوند
عنوان فرعي :
Yield quantity and quality of Satureja spicigera (C. Koch) Boiss. and S. sahendica Bornm. accessions under dry farming condition in Damavand
پديد آورنده :
طبائی عقدایی سید رضا
پديد آورندگان :
ابوترابی نجف‌آبادی ملیحه نويسنده دانش‌آموخته كارشناسی ارشد، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران Abootorabi Najafabadi M. , لباسچی محمدحسین نويسنده دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع كشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج كشاورزی، تهران، ایران Lebaschi M.H. , نجفی آشتیانی اكبر نويسنده كارشناس ارشد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع كشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج كشاورزی، تهران، ایران Najafi-Ashtiani A. , جعفری علی اشرف نويسنده استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع كشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج كشاورزی، تهران، ایران Jafari A.A. , سفیدكن فاطمه نويسنده استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع كشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج كشاورزی، تهران، ایران Sefidkon F. , میرجانی لیلا نويسنده كارشناس ارشد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع كشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج كشاورزی، تهران، ایران Mirjani L.
سازمان :
استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع كشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج كشاورزی، تهران، ایران
كليدواژه :
S. spicigera (C. Koch) Boiss , Satureja sahendica Bornm , اسانس , اكسشن , عملكرد , ديم
چكيده فارسي :
با هدف ارزیابی تولید سرشاخه گلدار و بازده اسانس اكسشنهای گونه‌های دارویی Satureja spicigera (C. Koch) Boiss. (Spic1, Spic2, Spic3) و S. sahendica Bornm. (Sah1, Sah2, Sah3, Sah4, Sah5, Sah6) آزمایشی بر پایه طرح بلوكهای كامل تصادفی با 3 تكرار در شرایط دیم منطقه دماوند در سال 1393 اجرا شد. تجزیه واریانس اختلاف معنیداری (P<0.01) را بین دو گونه از نظر صفات مورد بررسی نشان داد. براساس مقایسه میانگینها، میزان ماده خشك بوته در گونه S. spicigera (108.50 گرم) نسبت به S. sahendica (25.82) بیشتر بود. همچنین، بیشترین تولید سرشاخه خشك در اكسشن Spic2 (183.5 گرم در بوته) از گونه S. spicigera و اكسشن Sah2 (45.51 گرم در بوته) از گونه S. sahendica بدست آمد. گونه S. spicigera با میانگین 2.65% در مقایسه با گونه S. sahendica (1.34%)، بازده اسانس بیشتری داشت و Spic2 با بیشترین بازده (2.90%) و عملكرد (36.10 كیلوگرم در هكتار) اسانس، مناسبترین اكسشن گونه S. spicigera برای كشت در شرایط دیم دماوند خواهد بود. با توجه به میانگین قطر تاج پوشش كمتر (32.19 سانتیمتر) در S. sahendica نسبت به S. spicigera (54.90 سانتیمتر)، استفاده از تراكم بیشتر و افزایش عملكرد سرشاخه و اسانس در مرزه سهندی امكانپذیر میباشد. از طرفی، زودرسی S. sahendica زمینه لازم را برای تعداد چین بیشتر فراهم مینماید. همچنین، با مقایسه درون گونهای برای میزان سرشاخه گلدار، ارتفاع و قطر تاج پوشش بیشتر گیاه و روز تا گلدهی كمتر (زودرسی) به‌عنوان شاخصهای انتخاب، میتوان اكسشن Sah2 را به‌عنوان ژنوتیپ برتر مرزه سهندی برای بهرهبرداری در شرایط دیم دماوند و یا اقلیمهای مشابه پیشنهاد كرد.
چكيده لاتين :
To evaluate biomass and oil percentage at flowering stage in different accessions of medicinal plants Satureja spicigera (C. Koch) Boiss. (spic1, spic2, spic3)and S. sahendica Bornm. (sah1, sah2, sah3, sah4, sah5, sah6)under dry farming condition, an experiment was carried out based on three-replicated randomized complete block design in Damavand, Iran in 2014. Variance analysis showed significant differences (P<0.01) between two species for all the traits with the higher values for S. spicigera. Based on means comparison, higher dry shoot weight per plant(108.5 g) was detected in S. spicigera compared to S. sahendica with 25.82g. The highest amount of dry shoot weight per plant was obtained from spic2 accession (183.5g) in S. spicigera and from sah2 (45.51 g) in S. sahendica.Also, S. spicigera showed higher oil content (2.65%) compared to S. sahendica with 1.34%. Spic2 with the highest amount of oil (2.90%, 36.10 kg/ha) could be the best accession for cultivation under dry farming condition of Damavand. Considering lower plant canopy diameter in S. sahendica (32.19 cm) compared to S. spicigera (54.90cm), biomass and oil yield increase is possible with higher plant density. Furthermore, considering dry shoot weigh, plant height, plant canopy and day to flowering as selection indices, sah2 could be proposed as superior genotype of S. sahendica for dry land farming in Damavand or similar climates.
عنوان نشريه :
تحقيقات گياهان دارويي و معطر ايران
عنوان نشريه :
تحقيقات گياهان دارويي و معطر ايران
