بررسي اثر آللوپاتيك گياه دارويي آفتاب‌پرست (Heliotropium europaeum L.) بر جوانه‌زني و رشد بذر تربچه (Raphanus sativus L.)

Allelopathic effect of Heliotropium europaeum L. on seed germination and growth of Raphanus sativus L.

بعضی از گیاهان رشد و نمو گیاهان مجاور را از طریق ترشح تركیب‌های شیمیایی موسوم به تركیب‌های بازدارنده تحت تأثیر قرار می‌دهند. در این مطالعه اثرات آللوپاتی قسمت‌های مختلف گیاه آفتاب‌پرست (Heliotropium europaeum L.) بر روی جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های تربچه (Raphanus sativus L.) بررسی گردید. تیمارهای آزمایش شامل عصاره ریشه، ساقه، برگ، گل، میوه و آب مقطر (شاهد) بر روی جوانه‌زنی بذر تربچه و همچنین مقادیر یك درصد پودر ساقه، كل گیاه به‌صورت مالچ و كل گیاه مخلوط با خاك بر روی گیاهچه‌های تربچه مطالعه شد. صفات اندازه‌گیری شده برای ارزیابی اثر آللوپاتیك قسمت‌های مختلف گیاه شامل درصد جوانه‌زنی بذر، طول ساقه و وزن تر و خشك گیاهچه تربچه بود. نتایج نشان داد كه تمام قسمت‌های گیاه در مقایسه با شاهد اثر معنی‌داری بر روی جوانه‌زنی بذرهای تربچه دارد ولی با این حال میزان تأثیر آنها متفاوت بوده و عصاره گل و ساقه دارای بیشترین میزان بازدارندگی بودند. مقایسه طول ساقه، وزن تر و خشك گیاهچه‌های تربچه در نمونه‌های شاهد و تیمارهای مختلف گیاه آفتاب‌پرست نشان داد كه بین تیمارهای مختلف با نمونه شاهد اختلاف معنی‌دار وجود دارد و در بین تیمارهای مختلف عصاره ساقه نسبت به بقیه عصاره‌ها دارای خاصیت بازدارندگی بیشتری است. از نتایج بدست آمده استنباط می‌شود كه عصاره گیاه آفتاب‌پرست به‌ویژه قسمت‌های گل و ساقه دارای اثرات آللوپاتیكی قوی بوده و از جوانه‌زنی بذر تربچه ممانعت می‌كند و می‌تواند در تولید علف‌كش‌های طبیعی استفاده شود.

Some plants have negative effects on growth of the adjacent plants through excretion chemical Some plants have negative effects on the growth of adjacent plants through excretion chemical compounds known as allelopathy. In this study, the allelopathy effects of different parts of Heliotropium europaeum L. on seed germination and seedling growth of Raphanus sativus L. were investigated. The treatments included the extracts of root, stem, leaf, flower, fruit and distilled water (control) on seed germination of R. sativus. Also, 1% of stem powder, the whole plant as mulch and the whole plant mixed with soil were studied. To assess the allelopathic effects of different parts of H. europaeum, a number of growth parameters such as seed germination, stem length as well as dry and fresh weight were evaluated.  The results indicated that all parts of the plant had a significant effect on germination of radish seeds, but their effects were different, so that the flower and stem extracts had the maximum inhibitory effect. The comparison of stem length, fresh and dry weight of R. sativus seedling in control and different treatments of H. europaeum showed that there was a significant difference between different treatments and control samples. Among different treatments, the inhibitor effects of stem extract was higher than other extracts. It was concluded that H. europaeum extract especially flower and stem extracts had a strong allelopathic effect and inhibited seed germination of R. sativus and could berecommended in production of natural herbicides.