به‌كارگيري فنون روان‌شناختي توسط امام حسين عليه السلام و اهل‌بيت ايشان در تبليغ دين

The Use of Psychological Techniques by Imam Hossein and his Holy Household in the Propagation of Religion

عنصر تبليغ نقش مهمي در معرفي، نشر و حراست اصول و مباني هر مكتب، مذهب، حزب و گروهي در طول تاريخ ايفا كرده است. يكي از اصول رسالت پيامبران و اوصياي آنها نيز تبليغ دين بوده و خط اصلي برنامه آنها را تشكيل مي‌داده است. امام حسين عليه السلام هم با توجه به نقش عنصر تبليغ و بيدارگري در اصلاح جامعه و خنثاسازي توطيه‌هاي دشمن، آگاه كردن جامعه را در دستور كار خود قرار دادند. ايشان و اهل‌بيتشان، به‌ويژه در طول قيام عاشورا، با به‌كارگيري شيوه‌هاي متنوعي به تبليغ دين اسلام پرداختند. در اين ميان، بارزترين اقدام تبليغي ايشان، سخنراني و احتجاج با مخالفان خود در اماكن گوناگون بود. در اين سخنان، ايشان از شيوه‌هاي تبليغي متعدد استفاده كردند. يكي از اين شيوه‌هاي تبليغي به‌كارگيري فنون روان‌شناختي است كه اين پژوهش درصدد بررسي آن است. هدف اين پژوهش الگوبرداري از فنون روان‌شناختي امام حسين عليه السلام و اهل‌بيت ايشان در امر تبليغ است. روش اين پژوهش گردآوري اطلاعات به صورت استنادي و به شيوه توصيفي ـ تحليلي است. اين نتيجه به‌ دست‌ آمده است كه امام حسين عليه السلام و اهل‌بيتشان 9 فن روان‌شناختي را در سخنانشان به كار برده‌اند كه عبارتند از: تكرار، انتقال، تصديق، مقايسه، تحقير دشمن، تكريم و تشويق دوست، مخاطب‌شناسي، تحريك عواطف، و جلب توجه مخاطب.

"Positive Psychology" is a recent theory that has a clear effect on psychology and psychotherapy, our perception of human nature and our understanding of personality. Although there is no category called "Islamic psychology" in Islamic texts, i.e. the Holy Qurʹan and the word of the infallible Imams, their teachings and points are great sources of inspiration for understanding a field of study called "Islamic psychology". On the other hand, as the last and most complete divine religion, Islam deals with all aspects of human existence. This research can be a step towards clarifying and specifying the foundations of Islamic psychology, explaining it and testing its power of confronting new psychology. The objectives of this research are to understand the theoretical and philosophical foundations of the positivist psychology approach, identify and understand the principles of positive psychology, extract and understand the theoretical foundations and philosophical themes of the prayer Makarem al-Akhalaq, understand psychology principles derived from this prayer, study the similarities and differences between the philosophical foundations of Positive psychology and the Makarem al-Akhalaq prayer. The research method is descriptive- interpretive. In the hermeneutic method, which itself is a kind of qualitative research, the researcher goes beyond the level of descriptive data and makes some interpretations.