مقايسه سسكوئي‌ترپن‌هاي موجود در اسانس گياهان Anthemis hyalina DC.، Matricaria recutita L. و Matricaria aurea (Loefl.) Schultz-Bip.

Comparison of sesquiterpens in the essential oils of Anthemis hyalina DC., Matricaria recutita L. and Matricaria aurea (Loefl.) Schultz-Bip.

كامازولن، آلفا-بیسابولن اكسید A و آلفا-بیسابولول اكسیدهای A وB از سسكوئی‌ترپن‌های مهم و ارزشمند در بابونه هستند كه به دلیل موارد استفاده متعدد در مواد آرایشی-بهداشتی مورد توجه هستند. در این تحقیق گلهای سه گونه Matricaria recutita L. (از سه رویشگاه در استان خوزستان، بوشهر و فیروزآباد فارس)، Matricaria aurea (Loefl.) Schultz-Bip. و Anthemis hyalina DC. هر كدام از یك رویشگاه به‌ترتیب در تنگ ارم و دشتستان جمع‌آوری گردید و پس از خشك شدن در محیط آزمایشگاه، به روش تقطیر با آب مورد اسانس‌گیری قرار گرفت. سپس تركیبهای تشكیل‌دهنده اسانسها با استفاده از كروماتوگرافی گازی تجزیه‌ای (Analytical GC) و گازكروماتوگراف متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) و محاسبه اندیس‌های بازداری، مورد شناسایی قرار گرفتند. بازده اسانس M. recutita در نمونه بوشهر 85/2%، در نمونه خوزستان 68/0% و در نمونه فارس 35/2% بود، در حالی‌كه بازده اسانس M. aurea 63/0‌% و بازده اسانس Anthemis hyalina 54/2% بدست آمد. تعداد 9 تركیب در اسانس نمونه‌های مختلف M. recutita شناسایی شد كه از بین آنها آلفا-بیسابولن اكسید A (4/92%-4/63%)، آلفا-بیسابولول اكسید A (4/15%-3/3%) و كامازولن (6/10%-6/2%) عمده‌ترین اجزا بودند. تعداد 7 تركیب در اسانس M. aurea شناسایی شد كه اجزای اصلی شامل آلفا-بیسابولن اكسید A (0/59%)، آلفا-بیسابولول اكسید A (3/22%) و كامازولن (8/8%) بودند. همچنین 6 تركیب در اسانس Anthemis hyalina شناسایی شد. تركیبهای عمده این اسانس آلفا-بیسابولن اكسید A (1/66%)، آلفا-بیسابولول اكسید A (5/15%) و كامازولن (9/6%) بودند.

Chamazolene, a-bisabolene oxide A and a-bisabolol oxide A and B are important and valuable sesquiterpens in the flowers of Anthemis and Matricaria genus that are noticed because of their different usage in cosmetic and hygiene materials. In this research, the flowers of 3 specimens of Matricaria recutita L. (from Khuzestan, Booshehr and Fars provinces), M. aurea (Loefl.) Schultz-Bip.(fromTange eram) and Anthemis hyalina DC.(from Dashtestan) were collected. After drying the flowers in room temperature, the essential oils were obtained by hydro-distillation. Chemical composition of the oils were investigated by analytical GC, GC/MS and computing retention indices. The oil yield of M. recutita (Booshehr) was 2.85%, in specimen of Khuzestan 0.68% and in specimen ofFarswas 2.35%, in M. aurea 0.63% and in A. hyalina was 2.54%. Nine compounds were recognized in different specimens of M. recutita that their main components were a-bisabolene oxide A (63.4%-92.4%), a-bisabolol oxide A (3.3%-15.4%) and chamazolene (2.6%-10.6%). Seven compounds were identified in M. aurea that a-bisabolene oxide A (59.0%), a-bisabolol oxide A (22.3%) and chamazolene (8.8%) were main components. Six compounds were recognized in essential oil of A. hyalina that major compounds were a-bisabolene oxide A (66.1%), a-bisabolol oxide A (15.5%) and chamazolene (6.9%).