مرلوپونتي و گردش ديالكتيكي پديدارشناسي

Merleau-Ponty and the Dialectical Turn of Phenomenology

ارزيابي جايگاه خاص مرلوپونتي در جنبش پديدارشناسي به واسطه ايضاح نقش «ديالكتيك» در پي­ ريزي مباني پديدارشناسي توسط او ممكن مي­ گردد. در اين مقاله مي­ كوشيم با روشن ساختن دريافت مرلوپونتي از «ديالكتيك» نشان دهيم كه چگونه وي به واسطه اين عنصر، پديدارشناسي را بر مبنايي جديد استوار مي­كند. مرلوپونتي جنبش پديدارشناسي زمان خود را دچار چندپارگي­ ها و تعارضاتي در مبنا و روش مي­ديد و مي­ كوشيد تا با اتخاذ رويكردي ديالكتيكي اين تعارضات را مرتفع سازد. تنها به كمك «تفكر ديالكتيكي» مي­توان پديدارشناسي را به مثابه يك «پژوهش فلسفي» پايه­ گذاري كرد. پس از مرلوپونتي، نه قلمرو پژوهش فلسفي صرفاً بر پايه «آگاهي محض» مشخص مي­گردد و نه روش آن با «توصيف محض». در هم آميختگي و «دست­اندازي» آگاهي و جهان، از يك سو، و توصيف و تبيين از سوي ديگر، اجازه نمي ­دهد كه پژوهش پديدارشناختي را بر پايه ايده «جوهريت» يك قلمرو محدود و محصور پي­ گيري كنيم.

Merleau-Ponty’s place in the phenomenological movement, established by Edmund Husserl, can be determined only by considering the important role of “dialectic” in his thought. Using a dialectical method, he opens up a new path toward a “dialectical phenomenology” to release phenomenology, as understood in his time, from the antinomies into which it was entrapped. By adopting a dialectical strategy, Merleau-Ponty no longer defines the scope of phenomenology as “pure consciousness.” The encroachment of the “consciousness” and the “world” upon each other does not allow defining the scope of phenomenological investigation in terms of “substantiality of a domain.” Therefore, contrary to Husserl and Heidegger who delineated the phenomenological investigation against sciences, Merleau-Ponty, choosing a Hegelian approach, tries to overcome the ontic/ontological duality and widens the phenomenology’s scope of investigation.