تباين ماهوي رجعت و تناسخ در قوه و فعل

Essential difference of Raj`at with Reincarnation in Potentiality and Actuality

در سفر تخيلي كه در ميان مردمانِ سرزمين هاي خاورِ دور مطرح بوده و مقبول ساكنان مغرب زمين و برخي فِرق منسوب به اسلام واقع شده است، سفر از لحظه مرگ شروع شده، از مرحله مياني توهمات مي گذرد و به بازگشت نهايي به جسم در قالبِ جاودانگي اسطوره اي در چهارچوب يك تئوري درباره تولد دوباره مي انجامد، و روح الزاماً در جهت خاصي سير مي كند. به سبب همسان انگاريِ چرخه زندگيِ تناسخ باور و بازگشت روح به اين دنيا در جوهر رجعت انديش، برخي تلاش كرده اند، با طرح شبهاتي، رجعت را با چالش مواجه كنند، تا آنجا رجعت را همان تناسخ بدانند و شيعيان را كه قايل به رجعت اند همان تناسخيه بدانند. آنچه اين مقاله در پي حل آن است اين است كه تمايز و تباين ماهوي رجعت و تناسخ را با مباني سير نفس در قوه و فعل بررسي كند و به اين سوال پاسخ دهد كه «اگر نفس رجعي با ادله فلسفي و كلامي ثابت شده است، آيا روح تناسخي هم مي تواند شكل بگيرد؟»

Raj`ah، returning، and reincarnation have been believed in by far eastern، and western people and some groups in Islamic world. Though the ideas are essentially different، one may find some cases of resemblance between them and it is، therefore، worthy of more studies. The resemblances have caused some to oppose raj`ah as being the same as reincarnation and the Siites believing in it as those believing in reincarnation. Such being the case، the question show itself as: what is the essential deference between raj`ah and reincarnation? The paper has focused on human soul`s movement in potentiality and actuality. It should be made clear that given rej`i soul، may one speak of the existence of reincarnated soul also. As explained، those posing such question have not paid attention to the difference between perfection and returning back.