بررسي مباني و مولفه هاي سلامت معنوي با تاكيد بر ديدگاه علامه طباطبايي

The Principles and Components for Spiritual Health with an Emphasis on Allamah Tabataba’i`s View

با اينكه بيش از چند دهه از آغاز سخن درباره سلامت معنوي مي گذرد، هنوز فهم مشتركي از بُعد معنويِ سلامت شكل نگرفته است، چراكه انديشمندان حوزه هاي مختلف دين ، فلسفه و روان شناسي سعي دارند تا معنويت را با توجه به مباني فرهنگي و شرايط اجتماعي خود تعريف كنند. بسياري از متفكران در سنت فكري امانيسم اعتقاد دارند كه معنويت عمدتاً در ابعاد مختلفي همچون هدف زندگي، تفوق و برتري، اتصال به ديگران، طبيعت يا الوهيت، و ارزش ها (مانند عشق و دلسوزي) شناخته مي شود، امري كه الزاماً ريشه ديني و قدسي ندارد. هدف اين نوشتار شناسايي مفهوم معنويت با توجه به مباني و شاخص هاي آن براساس آرا و نظريات علامه طباطبايي است، تلاشي كه مي تواند مقدمه فهم مشترك معنويت باشد. يافته ها بيانگر آن است كه معنويت در انديشه علامه نوعي از حيات برتر و ملكوتي انساني برخاسته از فطرت الهي است كه در آن حيات، انسان كمالات خاص خودش را تنها در پرتو ايمان به خدا و عمل صالح در ساحت ها ي بينشي، گرايشي و رفتاري بروز مي دهد. البته، چنين تعريفي از معنويت مبتني بر سازه هاي مفهومي خاصي از قبيل حيات شناسي انساني، جهان شناسي معنوي، الهيات شناختي، انسان شناختي و نيز اسلام شناختي علامه طباطبايي استوار مي باشد. تصريح و تاكيد علامه در تفسير معنويت اسلامي بر مباني قرآني مي تواند مورد استفاده سياست گذاران عرصه سلامت در جوامع اسلامي قرار گيرد.

Though some decades have been passed from proposing the problem of spiritual health، there may not be found any public and common meaning of the spirituality of health. The reason why consists in the fact that scholars in different fields of religion، philosophy and psychology each tries to define spirituality on the basis of his/her particular cultural principles and social conditions. Many humanists have viewed spirituality as being defined mainly in different aspects such as the goal of life، superiority، socialization، nature or Divinity and values like love and the state of being kind; the fact lacking of any religious foundation. In the paper، it has been intended to discover the meaning of spirituality on the basis of Allamah Tabataba’i`s opinions in order to attaining a common understanding. As understood in the study، on his view، spirituality is regarded as a human spiritual and superior life originating from human nature. Those of such a life would be characterized by perfections only in the shadow of belief in God and good deeds. Needless to say، such a description is based upon understanding human biology، spiritual cosmology، cognitive theology and anthropology as presented in Islamic main sources. His emphasis on Quranic bases may be used by those managing in the field of health