اثر تيوباسيلوس و پليمر سوپر جاذب بر مقدار اسانس و برخي ويژگي هاي مهم زراعي آويشن باغي و آويشن دنايي

Effect of Thiobacillus and Superabsorbent on the Essential Oil Content and Some of Important Agronomic Characteristics in Thymus vulgaris L. and Thymus daenensis Celak

اسانس آويشن جايگاه خاصي در تجارت جهاني دارد. تغذيه مطلوب و دوري از هر گونه تنش نقش بسزايي بر ويژگي هاي كمي و كيفي آن دارد. اين آزمايش به صورت طرح كامل تصادفي و در شرايط گلخانه اي در سه تكرار در بهار و تابستان 1393 انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل پليمر سوپر جاذب در سه سطح (صفر، 0/5 و 1 گرم در كيلوگرم خاك) و تيوباسيلوس در دو سطح (استفاده و بدون استفاده) بر روي دو گونه آويشن باغي و دنايي استفاده شد. ويژگي هاي مورد بررسي وزن تر و خشك شاخساره، وزن تر و خشك ريشه، سطح برگ، سطح ريشه و درصد اسانس بود. بيشترين مقدار وزن تر و خشك گياه (به ترتيب 95.5 و 35.5 گرم) و سطح برگ (835.25 ميلي متر مربع) در تيمار استفاده از يك گرم سوپر جاذب در كيلوگرم خاك حاصل شد ولي بيشترين مقدار اسانس (2.3%) متعلق به تيمار كاربرد تيوباسيلوس به همراه 0/5 گرم سوپر جاذب بود. تيوباسيلوس به تنهايي تفاوت معني داري در ويژگي هاي زراعي و درصد اسانس ايجاد نكرد، اما برهمكنش تيوباسيلوس و سوپر جاذب باعث تفاوت معني دار در درصد اسانس شد. مقايسه اجزاي اسانس آويشن باغي و دنايي برتري گونه دنايي از نظر تركيب مهم تيمول (51.18%)را نشان داد. به نظر مي رسد كه كاربرد پليمر سوپر جاذب به همراه تيوباسيلوس مي تواند در توليد دو گونه آويشن باغي و دنايي با كميت و كيفيت ماده هاي موثره مطلوب استفاده شود.

Essential oil has a special position in world trade. Optimal nutrition without any environmental stresses has significant effect on the quantity and quality of it. This experiment was conducted in a completely randomized design with three replications under greenhouse conditions in the spring and summer of 2014. Treatments including the use of superabsorbent polymer in three levels (0، 0.5 and 1 g per kg of soil) and Thiobacillus (using and dont-using conditions) were applicated on two species of thyme (T. vulgaris and T. daenensis). Measured characteristics were: fresh and dry weight of aerial parts، fresh and dry weight of root، leaf area and essential oil content. The highest fresh and dry weight of plants (95.5 and 35.5 g، respectively) and leaf area (835.25 mm2) were obtained in the treatment of 1 g superabsorbent polymer per 1 kg of soil، but the highest essential oil content (2.3%) was measured in the treatment of Thiobacillus with 0.5 g of superabsorbent polymer per kg of soil. The effected Thiobacillus alone on agronomic traits and essential oil content was not significant، but interaction effect of Thiobacillus and superabsorbent on oil percentage was significat. T. daenensis showed the highest thymol content (51.18%) compared to T. vulgaris. It seems that superabsorbent polymer with Thiobacillus application can be used in T. vulgaris and T. daenensis production with the desired quality and quantity of the active ingredients.