مقايسه مباني انسان شناختي پيشرفت و توسعه در انديشه ي اسلام و نظريه ي ليبرال دموكراسي

Comparison of Anthropological Bases of Advancement and Development in Thought of Islam and Liberal-Democracy Theory

افراد و آحاد جامعه، موتور اصلي حركت هر جامعه اي به سمت پيشرفت و تعالي هستند. اگرچه جامعه نيز از طريق نهادهاي اجتماعي مي تواند موجب تسريع يا كندشدن حركت شود، اما اثرگذاري و جهت گيري نهادهاي اجتماعي نيز نهايتا به حركت افراد مرتبط « فرد » آحاد جامعه تحقق مي يابد. از آن جايي كه نوع تعريف از « عمل » و « اراده » است و از طريق انسان در دو نظام معنايي غربي و اسلامي، عامل اصلي تفاوت جدي آن ها در تعريف جهت گيري كلي و مسيريابي و همچنين تعيين محتواي پيشرفت و توسعه است، نوشتار پيش رو بر آن است تا با تاكيد و برجسته سازي تفاوت هاي انسان شناسانه ي انديشه ي اسلام و نظريه ي ليبرال دموكراسي، نشان دهد كه چرا رويكرد اين دو نسبت به هدف و محتواي پيشرفت، با يك ديگر متفاوت است. يافته به دست آمده حاكي از آن است كه تفاوت و تضاد جدي در نوع تعريف انسان، يكي از مهم ترين و تاثيرگذارترين عوامل تفاوت در ترسيم نوع پيشرفت در نگرش اسلامي و غرب (ليبرال - دموكرات) است.

Individuals of every society act as propulsion engines of the society towards advancement and progression. Although society، also، can accelerate or slow down the progression of “individual”، effectiveness and orientation of social foundations do depend، ultimately، on movements of individuals and actualizes via will and practice of the society members. In fact، advancement of society as a process، is a resultant consequence of progress of individuals and also social foundations and collections. However، the role of “individuals”، specially the elite and privileged، is a basic role and the sort of imagining and drawing “human” can be a serious and deciding basis for indicating the path، the framework and the content of advancement. Due to the fact that the kind of definition of “human” in the two semantic disciplines of West and Islam is the main parameter of their difference in defining the general orientation and routing and also indicating the content of progression and advancement، the present paper aims at showing why Islamic thought and liberal-democratic theory are different in their approach towards the goal and content of progression، by highlighting and emphasizing the anthropological differences between the two. The findings show that serious difference and contrast in defining “human” is one of the most important and most influential factors in the drawing the sort of advancement in thought of Islam and the west.