بررسي تطبيقي هستي شناسي و توجيه شرور در الهيات فلسفي يهود و اسلام (با تكيه بر آراي ابن ميمون و نظريات انتقادي شهيد مطهري)

A Comparative Study on the Ontology and Justification of Evils in the Philosophical Theology of Judaism and Islam (with an Emphasis on Ibn Maimonides` Views and Shahid Motahari`s Critical Points

رابطه شرور و كاستي هاي عالم با عدالت خداوند از ديرباز مورد توجه متفكران اديان ابراهيمي بوده است. در دو دين يهوديت و اسلام نيز فيلسوفان به فراخور بهره عقلاني و فلسفي خويش به هستي شناسي و توجيه شرور پرداخته اند. نگارنده در اين مقاله با مراجعه مستقيم به آثار ابن ميمون اندلسي و شهيد مرتضي مطهري به مقايسه اين دو سنت عقلاني در مسئله شرور پرداخته است. نتايج اين تحقيق در بحث هستي شناسي شرور آنست كه هم در يهوديت و هم اسلام، الهيات عقلي پايبند به اصول فلسفي بوده و شر را امري عدمي مي داند. اما در مورد توجيه شرور تفاوت هايي به چشم مي خورد كه ناشي از تكون و سير تاريخي الهيات در دو دين مذكور است به گونه اي كه در الهيات عقلي يهود صحبتي از نظريه جبران و يا تعالي روحي انسان ها نيست، اما در اسلام به آنها اشاره شده است.

The relationship between the evil and the deffects of the world with the justice of God has long been brought into consideration by the thinkers of Abrahamic religions. In the two religions of Judaism and Islam، philosophers have paid attention to it at their level of rational ability and philosophical mind. The author of this article، by referring directly to the works of Ibn Maimonides` and the late Shahid Motahari، has compared these two rational traditions in the issue of evil. The results of this research lie in the fact that both Judaism and Islam in the field of rational theology have been ruled by philosophical principles and considered evil as nothing. But there there may be found some differences between the religions in the field that may be taken as arising from the appearance and historical course of theology in the two religions in such a way that in Judaism one may not find any word on human spiritual growth as found in Islam.