تحليل مدل هاي ارزيابي و موفقيت كتابخانه هاي ديجيتالي

Analytic Review of Digital Libraries’ Evaluation and Success Models

اين مقاله در حوزه كلي موفقيت و ارزيابي كتابخانه هاي ديجيتال به بررسي مدل هاي غالب آن مي پردازد و در پي يافتن رابطه اي بين آنها و مدل هاي مولد آنهاست. براي اين منظور ابتدا اهميت كتابخانه هاي ديجيتال و چارچوب نظري مقاله مطرح مي شود. سپس مدل هاي اساسي كتابخانه ديجيتال به عنوان سازه بررسي مي شود. آنگاه مدل هاي مديريتي به كار رفته براي ساختن مد ل هاي ارزيابي و موققيت كتابخانه ديجيتال به طور مختصر معرفي مي شود و در قسمت بعد رابطه بين مدل هاي اساسي، مدل هاي مديريتي و مدل هاي موفقيت و ارزيابي كتابخانه هاي ديجيتال با ارائه نقشه رابطه آنها مورد تحليل قرار مي گيرد. پنج مدل اصلي و يك مقوله فرعي به عنوان حاصل اين قسمت عرضه مي شود. سرانجام در جمع بندي و نتيجه گيري، سه مقوله نگاه عمل گراي كتابداران، ديدگاه پژوهشي متخصصان رايانه و لنز مفهومي مدل هاي مديريتي معرفي مي شود. همچنين اين مقاله پيش بيني مي كند كه لنز مفهومي مدل هاي مديريتي در آينده غناي بيشتري را به مدل هاي موفقيت كتابخانه هاي ديجيتال خواهد داد. پيشنهاد مقاله براي پژوهش هاي آينده استفاده از مدل «نهادگرايي» است.

This paper discusses the dominant models of a broader field of success and evaluation of digital libraries and seeks the relationship between the models and their origins. The main objectives of the paper are recognizing digital libraries’ key success and evaluation models، holistic representation of the links between DLs’ evaluation and success models and frameworks in a unique window، and introducing the applicaton of management success models in DLs’ success models as a conceptual model for future research. For this purpose، first the importance of DLs and theoretical framework of the paper is set forth. Data gathering was carried out by search and retrieval tools like specific databases and search engines. Evaluation of the paper by referring to their citations in google scholar lead to selection of 25 papers from 144 retrieved ones. Then the fundamental DL models are discussed as constructs. After that، the management models that are adopted for construction of DLs evaluation and success models are briefly introduced and in a next part، the relationship between the fundamental models and DLs success and evaluation models are analyzed using a map of their relationships. In part discussion and conclusion، three categories of librarians’ practical perspective، computer experts’ research perspective and management models’ conceptual lens are introduced. This paper also predicts that the conceptual lens of management models will add value to DLs’ success models in the future. The paper recommends the adoption of institutionalization theory for the future research opportunities.