استخراج تركيبات فنولي و توكوفرولي گياه متكا و بررسي تأثير عصاره آن در پايداري روغن آفتابگردان بعنوان جايگزين آنتي اكسيدان سنتزي

Extraction of Phenolic Compounds and Tocopherols from Ferula Persica and Evaluating the Effect of the Extract on the Stability of Sunflower Seed Oil as an Alternative to the Synthetic Antioxidant

مقدمه: افزودن آنتی‌اكسیدان‌های طبیعی یكی از راه‌های محافظت روغن در برابر اكسیداسیون می‌باشد. هدف از این پژوهش، استخراج عصاره گیاه متكا با روش سیال فوق بحرانی و اندازه‌گیری تركیبات فنولی و توكوفرولی عصاره گیاه متكا، و همچینن بررسی تأثیر آن بر پایداری اكسایشی روغن آفتابگردان طی شرایط نگهداری در مقایسه با آنتی اكسیدان سنتزی یا مصنوعی TBHQ است. مواد و روش­ها: ابتدا عصاره اتانولی استخراج شده با استفاده از سیال فوق بحرانی در غلظت­های مختلف (100، 1500، 2000و 2500 پی پی ام) تهیه گردید. سپس میزان كل تركیبات فنولی موجود در عصاره با روش فولین سیوكالتو و تركیبات توكوفرولی با روش اسپكتروفتومتری اندازه­گیری شدند. در ارزیابی فعالیت آنتی­اكسیدانی، غلظتppm   2500 عصاره گیاه متكا مناسب ترین غلظت با بالاترین اثر آنتی اكسیدانی نسبت به سایر غلظت­ها بود. لذا غلظتppm  2500 عصاره متكا به منظور ارزیابی پایداری اكسایشی به روغن آفتابگردان اضافه شد. این روغن در دمای محیط طی 60 روز نگهداری شد و عدد پراكسید، عدد كربونیل، شاخص پایداری اكسایشی، مقدار كل تركیبات قطبی و عدد اسیدی هر 15 روز اندازه گیری شده و با ppm 100 آنتی اكسیدان سنتزی TBHQ مقایسه گردید. یافته­ها: مقدار تركیبات فنولی و توكوفرولی در عصاره اتانولی به ترتیب برابر با 81/1495 برحسب میلی‌گرم گالیك اسید موجود بر 100 گرم عصاره و 6/58 میلی‌گرم آلفا توكوفرول بر 100 گرم عصاره بود. نتیجه­گیری: عصاره متكا در غلظت  ppm2500 به دلیل دارا بودن تركیبات فنولی و توكوفرولی، در روغن آفتابگردان اثر آنتی اكسیدانی داشته و توانایی رقابت با TBHQ را دارا می­باشد كه منجر به افزایش پایداری اكسیداتیو روغن گردیده است. لذا عصاره متكا می‌تواند جایگزین مناسبی برای آنتی­اكسیدان سنتزی TBHQ باشد. عصاره متكا كاملاً طبیعی بوده و مشكلاتی از قبیل سرطان‌زایی آنتی­اكسیدان­های سنتزی را ندارد.

Introduction: The addition of antioxidants is one of the ways to protect the oil from oxidation. The aim of this research is to obtain ferula persica plant extract using supercritical fluid method and measure the phenolic compounds and tocopherols and also to evaluate the effect on the oxidative stability of sunflower seed oil during storage. Materials and Methods: Using supercritical fluids (SCF), the ethanolic extracts at different concentrations (100, 1500, 2000 and 2500 ppm) were prepared. Total amount of phenolic compounds and tocopherols in the extracts were determined by the Folin–Ciocalteu and spectrophotometry procedures, respectively. The antioxidant activity was evaluated and the concentration of 2500 ppm showed the highest antioxidant activity, therefore, this concentration was selected and added to sunflower seed oil. The oil was kept at room temperature for 60 days and peroxide value, carbonyl number, oxidative stability index, total polar compounds and acid value were measured every 15 day and compared with the synthetic antioxidant (TBHQ 100 ppm). Results: The concentrations of phenolic compounds and tocopherols in the SCF extract were determined and found to be 1495.81 mg as gallic acid and 58.6 mg alpha-tocopherol per 100 gram of extract. Conclusion: Ferula persica extract at the concentration of 2500 ppm due to the presence of both phenolic compounds and tocopherols exhibited antioxidant acivity in sunflower seed oil and have the ability similar to TBHQ that results in increased oxidative stability of the substrate, therefore, Ferula persica that is a natural product might be considered as a potent antioxidant to improve the stability of oils and fats.