مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - اثربخشي برنامه آموزشي بر دانش، نگرش، خودمراقبتي و كيفيت زندگي بيماران ديابتي نوع دو

چكيده فارسي :

زمينه و هدف: بيماري قند، شايع‌ترين و مهم‌ترين بيماري ناشي از اختلالات سوخت و ساز بدن است. آموزش‌هاي بهداشتي و روش‌هاي اصلاحي و رفتاري مناسب از موثرترين و باصرفه‌ترين راه‌هاي پيشگيري و كنترل ديابت مي باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسي تاثير آموزش اصلاح رفتار بر دانش، نگرش، خودمراقبتي و كيفيت زندگي سبك زندگي در بيماران ديابتي نوع دو مي باشد. مواد و روش ها: روش پژوهش آزمايشي بوده كه با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه شاهد انجام گرفت. از بين افراد ديابتي نوع دو مراجعه كننده به مركز بهداشت بجنورد، 40 نفر متناسب با معيارهاي مورد نظر انتخاب و به صورت تصادفي به دو گروه آزمايش (20 نفر) و كنترل (20 نفر) انتساب داده شدند. پرسشنامه‌اي 5 بخشي براي تعيين اطلاعات دموگرافيك و سنجش دانش (ساخته ي غضنفري با پايايي 84/0)، نگرش (ساخته ي غضنفري با پايايي 81/0)، خودمراقبتي (ساخته ي غضنفري با پايايي 91/0) و كيفيت زندگي (SF-20 با پايايي 79/0) در دو مرحله اجرا گرديد. روايي پرسشنامه ها نيز مورد تاييد متخصصان بوده است. برنامه آموزشي مبتني بر اصلاح عادت ها و روش هاي غذايي در پنج جلسه 30 دقيقه اي انجام شد. با استفاده از نرم افزار آماري 18 SPSS داده ها تحليل شدند. يافته ها: ميانگين سن افراد 58/7±17/52 بود. نتايج نشان داد مداخله آموزشي بر دانش افراد مورد مطالعه (083/0=p) اثر معناداري نداشته است. اما در متغيرهاي نگرش نسبت به بيماري (001/0=p)، خودمراقبتي (001/0=p) و كيفيت زندگي (001/0=p) مداخله اصلاح رفتار، تاثير معناداري داشته است. نتيجه گيري: بيماران مبتلا به ديابت نوع دو، با بهره گيري از روش هاي اصلاح رفتارهاي نامناسب، نگرش خود را نسبت به زندگي و سبك زندگي تغيير مي دهند. بهتر است اين مراقبت ها مداوم بوده و روش هاي باليني و روانشناختي در كنار روش دارويي به كار گرفته شود.