جايگاه معياري امام جـواد (عليه‏ السلام) در تفكر اعتقـادي شيـعه

Imam Javad (A.S.)’s Role Modeling Position in Shiite Doctrinal Thinking

جريان امامت شيعي براي نخستين‎بار در عهد امام جواد (عليه ‏السلام) با پرسش‎هايي متفاوت مواجه گرديد. همين امر موجب شد تا آن حضرت از جايگاه ويژه و متمايزي برخوردار شود. حضرت با اينكه در خردسالي به امامت رسيد، به خوبي توانست پاسخگوي مشكلات و پيشامدها باشد؛ چه در حوزه سياست و اجتماع و چه در عرصه انديشه و باورها. امام جواد (عليه ‏السلام) مسير امامت شيعي را با طراحي درست به پيش برد، به‎گونه‎اي كه پس از آن حضرت ديگر انشقاق ماندگاري در مذهب شيعه و جريان امامت رخ ننمود. امام (عليه ‏السلام) به‎جهت حضور در دوره خاصي از تاريخ، تكليف ويژه‎اي يافته بود كه ديگر امامان (عليهم ‏السلام) بدان مامور نشده بودند؛ ماموريت معياربودن و معيارسازي براي آينده تفكر مذهبي؛ الگويي كه تا عصر غيبت تداوم يافت. مقاله مي‎كوشد تا نقش معياري امام (عليه‏ السلام) را به‎كوتاهي كاويده و به اين پرسش اساسي پاسخ دهد كه چرا امام (عليه ‏السلام) به چنين نقشي متمايز شده است؟ فرضيه اصليِ نوشتار اين است كه امام (عليه‏ السلام) به‎سبب واقع‎شدن در دوره عقل‎گرايي و هجوم انديشه‎هاي انتقادي، با ارايه معيار در مقام تنزيه انديشه اسلامي برآمد و به‎رغم همه هجوم‎هاي سياسي و فكري، توانست الگويي ماندگار در تاريخ شيعه ارايه دهد.

Shiite leadership for the first time in the era of Imam Javad (A.S.) faced different questions. This led to a special position for the Imam. Although, he achieved the successorship (Imamate) at early ages, he was successful in facing the forthcoming problems, both in politics and society and beliefs and thoughts. He directed Shiite successorship in an appropriate path in a way that there was no other persistent split in Shiite religion and Imamate. Imam Javad (A.S.) had a particular mission compared to other Imams due to his presence in a special period of history; which was the mission of being a role model and making role modeling for the future of religious thinking. This continued to the absence of the twelfth Imam. This article attempts to demonstrate him being a role model briefly and to answer this question that why this Imam has been distinguished to such a concept? The main hypothesis of this paper is that Imam Javad (A.S.), due to his presence in the period of rationalism and influx of critical thoughts, took the position of cleaning the Islamic thought by presenting an excelled criterion and could turn to a persistent role model in Shiite history despite all political and intellectual invasions.