بررسي پژوهش‌هاي پياز خوراكي در ايران

Research Review on Onion (Allium cepa L.) in Iran

پياز يكي از سبزي‌‌هاي اصلي و پر‌مصرف در جهان است كه هر ساله نژادگان‌هاي (ژنوتيپ‌هاي) متعدد بومي و خارجي آن در كشور كشت مي‌شود. با توجه به تفاوت‌هاي فراوان ريخت‌شناختي و فيزيولوژيكي اين نژادگان‌ها و برهمكنش آن‌ها با عامل‌هاي محيطي، مطالعه آن‌ها پراهميت است و مي‌تواند راهگشاي مشكل‌هاي موجود در كشت پياز و نگهداري آن در كشور ‌باشد. نتايج پژوهش‌هاي انجام شده در ايران نشان داده است كه نژادگان‌‌هاي بومي و خارجي پياز، تنوع ژنتيكي بالايي از نظر ويژگي‌هاي رويشي، زايشي، كيفيت سوخ و محصول دارند. همچنين همبستگي بالايي بين برخي از اين ويژگي‌ها گزارش شده كه در آساني گزينش نژادگان‌ها در فرايند‌هاي ‌بهنژادي حايز اهميت است. نتايج حاصل از پژوهش‌هاي بهنژادي نشان داده كه ميانگين عملكرد چند‌تلاقي بيشتر نژادگان‌ها نسبت به نژادگان خودبارور شده، بيشتر بوده است. بيشترين ميانگين درصد زود بالغي در روش كشت مستقيم بذر و كمترين ميانگين اين صفت در روش كشت نشايي به دست آمده است. در بين روش‌هاي متفاوت آبياري، آبياري قطره‌اي نسبت به كرتي و جويچه‌اي روش مناسبتري از نظر روييدن از زمين و عملكرد است. اثر استفاده از كودهاي آلي بر عملكرد پياز به نوع منبع آلي بستگي دارد، زيرا تركيب شيميايي منابع آلي متفاوت و تاثير مواد آلي مختلف، به دليل نقشي كه در تغيير ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي خاك دارند، متفاوت است. افزايش استفاده از كودهاي شيميايي نيز تا پيش از آستانه سميت كود، به منظور افزايش عملكرد توصيه شده است. انبارداري پياز يكي از راه‌هاي كنترل قيمت پياز در بازار است و طول آن وابسته به تعداد لايه‌هاي پوست خشك خارجي و چسبندگي آن به گوشت، قطر گردن و درصد ماده خشك پياز است.

Onion is one of the main vegetable crops in the world and each year different local and foreign genotypes of onions are grown in Iran. Because of many morphological, physiological, cultural and biological differences among these genotypes and their interaction with environmental factors, studies of various onion traits are useful for solving problems related to onion growing in Iran. The results of researches showed that landraces and cultivars have high genetic diversity in relation to vegetative characteristics, yield, and bulb quality. Also, there are high correlations between some of these characteristics that are important for easy selection in breeding programs. The results of breeding researches showed that average yield of polycrossed genotypes is higher than inbred genotypes. Average bolting was higher in seed sowing and lower in seedling transplanting. From various irrigation methods, drip irrigation was better than furrow and basin irrigation in crop production. Use of organic manure increased yield, but the extent of yield increase depended on the chemical composition of the manures and their effects on the physical and chemical properties of the soil. Storage of onion is a way of controlling onion prices. Storage period is related to the number of tunics, the amount of tunicʹs adherence to scales, the diameter of onion neck and percentage of dry matter.