استفاده از شاخص هاي خارجي فرآيند ارزيابي سريع در شبكه آبياري قزوين

Qazvin's irrigation network evaluations, using the external indicators of rapid appraisal process

با توجه به اهميت استفاده بهينه از آب كشاورزي، مديريت و توزيع مناسب آب در شبكه‌هاي آبياري براي افزايش راندمان ضروري است. پايش و ارزيابي روش‌هاي مديريت آب و توزيع آن، براي نقد و بهبود اين روش‌ها بايد به‌طور مستمر انجام شود. چند روش استاندارد و مؤثر از سوي نهادهاي بين‌المللي براي اين مهم توسعه يافته است. در مطالعه حاضر توزيع آب در شبكه آبياري قزوين و شاخص‌هاي خارجي آن با استفاده از تكنيك فرآيند ارزيابي سريع مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه از منابع آب موجود در منطقه به‌صورت هدفمند استفاده نمي‌شود و برنامه‌ريزي براي بهره‌برداري از كل منابع آب موجود در منطقه وجود نداشته است. در اين محدوده زماني تنها حدود 28 درصد از كل آب موجود در سال در اختيار مسئولين بهره‌برداري قرار داشته و توسط آن‌ها توزيع شده كه عامل مهم تلفات زياد آب در منطقه بوده است. همچنين مشخص شد كه توزيع زماني آب به‌درستي در شبكه انجام نمي‌گيرد و در اكثر ماه‌هاي سال مقدار آب توزيع‌شده در شبكه از مقدار موردنياز محصولات كمتر و يا بيشتر است. اين امر نشان‌دهنده تلفات آب در شبكه به دليل عدم وجود اطلاعات لازم، ضعف زيرساخت‌ها و يا براي جبران بخشي از تلفات انتقال آب بوده است. كل آب مازاد توزيع‌شده در شبكه در سال 92، حدود 56 ميليون مترمكعب بوده است كه 25 درصد از كل آب موردنياز محصولات كشت‌شده در سال است.

Regarding the importance of efficient use of agricultural water, management and distribution of water in irrigation networks are necessary to increase efficiency. Monitoring and evaluation of water management and distribution methods should be done continuously, to criticize and improve these procedures. For this purpose, some standard and effective methods have been developed by international organizations. In this study, water distribution in Qazvin irrigation network and its external factors were considered using the rapid appraisal process (RAP). The results showed that the water resources usage in the region is not purposeful and there was no plan to exploit the water resources in the network. In this period, responsible governors distributed only about 28 percent of total available water in the year. It has been the major cause of water losses. It was also found that the temporal water distribution is not properly done in the canals and in the most months of the year the amount of distributed water is less or more than required water for crop pattern. This indicates that water losses in the network had been due to lack of information, poor infrastructure or to compensate a part of conveyance losses. The total surplus of distributed water in the network in the year 2013, have been about 56 million cubic meters, which is 25 percent of total required water for cultivated crops.