بررسي كارايي مالچ پليمري و مالچ با پايه گياهي بر كاهش هدر رفت خاك در اراضي مستعد فرسايش بادي در استان خوزستان

Study of Performance polymer and plant mulch to reduce soil loss in areas prone to wind erosion in Khuzestan

فرسايش بادي معضلي است كه در سال‌هاي اخير بسياري از نقاط ايران به‌ويژه استان خوزستان را درگير نموده است كه وقوع پديده گرد و غبار و حركت ريزگردها از پيامدهاي آن محسوب مي‌شود. با عنايت به آثار محيطي مالچ‌هاي نفتي، كاربرد مالچ‌هاي پليمري و گياهي به‌منظور كاهش آثار زيست‌محيطي اين‌گونه تركيبات و حل معضل هدر رفت خاك در اراضي مستعد فرسايش در استان خوزستان، از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. در اين تحقيق از دو نوع مالچ پليمري و مالچ با پايه گياهي، به‌عنوان تثبيت‌كننده خاك، در چهار سطح صفر، 15%، 30% و 60% بر روي سه نوع خاك برداشت‌شده از كانون‌هاي فرسايش بادي استان اعمال شد. تأثير مالچ‌هاي مورد بررسي بر كاهش هدر رفت خاك در دستگاه تونل باد در سرعت‌هاي 8، 10 و 13 متر بر ثانيه موردبررسي قرار گرفت. نتايج آزمايش‌ها به‌صورت يك آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كامل تصادفي موردبررسي قرار گرفت. نتايج تجزيه‌وتحليل آماري نشان داد كه خاك‌هاي تيمار شده با هر دو نوع مالچ، اختلاف معني‌داري با خاك شاهد در كاهش هدر رفت خاك‌دارند. از سويي نتايج نشان داد كه دو نوع مالچ مورد بررسي از نظر تأثير بر ميزان كاهش هدر رفت خاك، اختلاف معني‌داري باهم ندارد اما غلظت‌هاي مختلف مالچ‌هاي استفاده‌شده در سطح يك درصد باهم داراي اختلاف معني‌داري هستند. نتايج بررسي تأثير مالچ پليمري و مالچ با پايه گياهي نشان داد كه كاربرد مالچ پليمري به‌خوبي مي‌تواند ميزان هدر رفت خاك را در سرعت‌هاي 8، 10 و 13 متر بر ثانيه در خاك‌هاي مورد بررسي كاهش دهد. همچنين كاربرد مالچ با پايه گياهي ميزان هدر رفت خاك را در سرعت‌هاي ذكرشده در دو خاك زراعي الوان و هويزه به‌خوبي كاهش داد اما در خاك ماسه‌بادي بروايه اين مالچ قادر به ايجاد تأثيري مثبت بر كاهش هدر رفت خاك در غلظت‌هاي پايين (15% و 30%) نبود كه امر را مي‌توان به متفاوت بودن اندازه توزيع ذرات خاك، ميزان مواد آلي و نوع يون‌هاي موجود در خاك‌ها مرتبط دانست.

Wind erosion is problem in recent years has affected many parts of the Iran. Due to the harmful effects of petroleum mulch, polymer and plant mulch is particular importance to reduce the environmental impact of these compounds and solve the problem of soil loss in erosion-prone land. In this study, two types of polymer and plant mulch as soil stabilizer were used in four levels 0, 15%, 30% and 60% on three types of soil from wind erosion sites in Khuzestan. Effect of mulch to reduce soil loss in the wind tunnel at speeds of 8, 10, 13 m/s were examined. The results of experiments were examined with SPSS software performed factorial experiment in a randomized complete block design and Duncan. Statistical analysis showed that the soil treated with both mulch, significantly different from the control soil to reduce soil loss. It also shows that between two types of mulch in terms of impact on the reduction of soil loss is not significant difference, But the mulches used in various concentrations are significantly different from the one percent level. Results Effect of polymer and plants mulch (both liquid) showed that the use of polymer mulch could well be Decrease the soil loss at speeds of 8, 10 and 13 m/s. Also, mulch plants, reduced the soil loss in the Agricultural soil Abdolkhan area and Hoveyzeh area. But in the land of sand Borvayeh area, this mulch, Had not a positive impact on reducing soil loss in low concentrations.