بازنمايي مؤلفه‌هاي هويت ملي در كتب فارسي دوره ابتدايي

Representation of Components of National Identity in Elementary School Textbooks

كتاب­ هاي درسي در نظام‌هاي آموزشي متمركز، به عنوان اسناد و منابع مكتوب و مدون، محور آموزش و پرورش محسوب مي‌شود و فعاليت‌ها و تجارب تربيتي دانش‌آموزان، توسط معلم، حول محور آن سازمان دهي مي‌شود. در نتيجه در تأليف و سازمان­دهي محتواي كتاب، بايد بهترين طرح‌ها و فنون و عناصر محتوايي به كار گرفته شود. مدرسه، مكانيسمي است كه كودك از طريق آن وارد جريان حيات سياسي مي‌شود. جهت­ گيري­ هاي سياسي كه اغلب در طول سال ­هاي مدرسه آموخته مي‌شوند، تأثير بسيار زيادي بر رفتار سياسي افراد دارند. اگرچه اغلب، مدرسه را مهم­ترين ابزار جامعه‌پذيري سياسي مي‌دانند، ولي تحقيقات زيادي در مورد جوانب مختلف مدرسه، از جمله كتب درسي در ايران صورت نگرفته است. هدف اصلي اين تحقيق، بررسي و تحليل محتواي كتب فارسي بخوانيم دوره ابتدايي، جهت بررسي ميزان فراواني و اهميت مؤلفه‌هاي هويت ملي با استفاده از تكنيك تحليل محتوا بوده است. براي اين كار به مقايسه ميزان فراواني مؤلفه‌هاي پنج‌گانه هويت ملي در هر كتاب و پايه و نيز ضرايب اهميت مقوله‌هاي تحقيق در كليه دروس پرداخته شد. يافته‌ها در خصوص مقايسه مؤلفه‌هاي اصلي هويت ملي، نشان مي‌دهد در كليه كتب فارسي بخوانيم دوره ابتدايي، كمترين ضريب اهميت را مقوله جغرافيا و بيشترين ضريب اهميت را مقوله ميراث فرهنگي كسب نموده است.

School textbooks as written documents are the center of education in centralized educational systems. The educational practices and experiences are organized based on the textbooks. As a result, the best designs, and content elements need to be employed in the writing and compilation of the textbooks. School is a mechanism by which children are introduced into the political life. Political orientations which are taught during the early schooling have important impact on people political behavior. Although school is known as the most important means for political socialization, not much research has been done in Iran about the various elements of schooling including the textbooks. The main aim of the present paper is to employ the content analysis to investigate the content of elementary textbooks in terms of frequency and salience of national identity. In doing so, the comparisons were made among different components of national identity in terms of frequency and importance coefficients. The findings revealed that among all literature textbooks at elementary level, geography has least importance coefficient while cultural heritage enjoys the highest level of importance coefficient.